радыё...

Першая састаўная частка складаных слоў, што мае значэнне: які мае адносіны да радыё (у 1 знач.), звязаны з ім, напрыклад: радыёапаратура, радыёдэталь, радыёклуб, радыёкаментарый, радыётавары.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сіня... (гл. сіне...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужываецца замест «сіне...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напрыклад: сіняблузнік, сінявокі, сінякрылы і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фота...

Першая састаўная частка складаных слоў: 1) якая адпавядае па значэнню слову «фатаграфічны», напрыклад: фотагазета, фотакамера, фотаплёнка; 2) якая паказвае адносіны іх да святла, напрыклад: фотаметрыя.

[Ад грэч. phos, phōtós — святло.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шырока... (а таксама тырана...).

Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «шырокі» (у 1, 3, 5 і 6 знач.), напрыклад: шырокавяшчанне, шырокакалейны, шырокадаступны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сяды́-тады́ ’часам, часамі, зрэдку, іншы раз, калі-нікалі’ (Сл. ПЗБ, Ск. нар. мовы). Першая частка ад заўсёды, утворана аналагічна ад тады; параўн. сяк‑так і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

конна...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) які мае адносіны да каня, коней, напр.: коннаартылерыйскі, коннаспартыўны;

2) які ажыццяўляецца з удзелам коней, напр.: коннаакрабатычны, коннабалетны, коннасувязны;

3) які мае адносіны да конегадоўлі, напр.: конназаводскі, конназаводства.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фа́за, -ы, мн. -ы, фаз, ж.

1. Момант, этап, асобная стадыя ў развіцці і змяненні чаго-н.

Першая ф. месяца.

Вадкая ф.

Уступіць у новую фазу развіцця.

2. Асобная група абмотак генератара (спец.).

|| прым. фа́завы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шкло... (а таксама шкла...).

Першая частка складаных слоў са знач.:

1) які мае адносіны да шкла, які ўтрымлівае ў сабе шкло, напр.: шклобетонны, шкловытворчасць, шкложалезабетон, шклокераміка, шклоруберойд, шклотканіна, шклоцэмент;

2) зроблены са шкла, напр.: шкловалакно, шкломазаіка, шклотавары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Сацыялі́зм ’вучэнне аб пабудове сацыялістычнага грамадства; першая фаза камуністычнага грамадства’ (ТСБМ). Праз рус. социали́зм (Крукоўскі, Уплыў, 81), якое з франц. socialisme < лац. sociale ’таварыскі, грамадскі’ (ССРЛЯ, 14, 427).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ірунда́ ’глупства’ (Бяльк.). З рус. ерунда́ (першая фіксацыя — 1845 г.), якое ўзнікла ў мове семінарыстаў з лац. gerundium ’герундый’ (Фасмер, 2, 26; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 263).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)