назво́зіць, ‑звожу, ‑звозіш, ‑звозіць; зак., чаго.

Звезці, даставіць за пекалькі прыёмаў вялікую колькасць чаго‑н. Назвозіць камення. □ Увесь ніжні паверх [млына] быў застаўлены мяшкамі: жыта, ячмень, пшаніца. Назвозілі з усяго сельсавета. Кудравец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

панале́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. што і чаго. Наляпіць чаго‑н. у розных месцах або на многіх прадметах.

2. чаго. Вырабіць лепкай вялікую колькасць чаго‑н. Паналепліваць фігурак з пластыліну.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паадсыпа́цца 1, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.

Адаспацца, выспацца — пра ўсіх, многіх. Госці паадсыпаліся.

паадсыпа́цца 2, ‑аецца; зак.

Адсыпацца — пра нейкую колькасць чаго‑н. з усіх або многіх месц і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

налу́шчыць, ‑лушчу, ‑лушчыш, ‑лушчыць; зак., чаго.

1. Ачысціць ад шалупін, якой‑н. абалонкі нейкую колькасць чаго‑н. Налушчыць міску гарбузікаў. Налушчыць гароху.

2. і без дап. Насмеціць шалупіннем. Налушчыць на падлогу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напрабіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

Прабіць вялікую колькасць чаго‑н. Дом быў злеплены так недарэчна, што вокны ў ім знаходзіліся на розных узроўнях, нібы хто напрабіваў дзірак у сцяне. Маўр.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напрапуска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

1. каго. Дазволіць вялікай колькасці прайсці, праехаць, пранікнуць куды‑н. Напрапускаць людзей у залу.

2. чаго. Дапусціць вялікую колькасць якіх‑н. пропускаў. Напрапускаць заняткаў. Напрапускаць памылак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзевяно́ста, нескл., ліч. кольк.

Лік і лічба 90. Дзевяноста дзеліцца на пяць. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 90. Дзевяноста капеек. □ Нечакана перад самым ровам танк зрабіў разварот на дзевяноста градусаў. М. Ткачоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шэсцьдзеся́т, шасцідзесяці, Т шасцюдзесяццю, ліч. кольк.

Лік і лічба 60. Шэсцьдзесят памножыць на тры. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 60. Шэсцьдзесят гадоў таму назад прыстаў Талаш у прымы да Насці Балыгі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шэсцьсо́т, шасцісот, Т шасцюстамі, ліч. кольк.

Лік і лічба 600. Шэсцьсот падзяліць на два. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 600. — На Пагіблых [балотах] толькі нашага калгаса земляў шэсцьсот гектараў пад вадою ляжыць. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лічэ́бнік ’часціна мовы, якая абазначае колькасць або парадак прадметаў пры лічэнні’. Запазычана з польск. liczebnik, якое з прыметніка liczebny < ст.-польск. liczebne ’лічэбнік’ — калька з лац. numerale nomen ’тс’ (Слаўскі, 4, 242). Памылкова Крукоўскі (Уплыў, 116), які мяркуе, што лексема з’яўляецца калькай з бел. коранем і рус. суфіксам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)