эмі́р, ‑а, м.

Тытул правіцеля, уладарнага князя ў некаторых мусульманскіх краінах Усходу і Афрыкі. // Асоба, якая мае гэты тытул. А хіба вочы вясёлымі будуць, Калі людзі эміра (якія там людзі!) Адабралі ў іх колеры. Сіпакоў.

[Араб. amīr — уладар.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эсква́йр, ‑а, м.

1. Ганаровы тытул у Англіі, які перадаецца ў спадчыну і прысвойваецца па займаемай кім‑н. пасадзе ці спецыяльным патэнтам. // Асоба, што мае гэты тытул.

2. У Англіі і ЗША — форма ветлівага звароту.

[Англ. esquire ад лац. scutarius — шчытапосец.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

архімандры́т, -а, М -ры́це, мн. -ы, -аў, м.

Вышэйшае духоўнае званне для манахаў, тытул святара-манаха, звычайна настаяцеля мужчынскага манастыра, а таксама асоба, якая мае гэта званне.

|| прым. архімандры́цкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

цар, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Тытул манарха ў некаторых краінах, а таксама асоба, якая мае такі тытул.

2. перан., каго-чаго. Першы, лепшы ў якіх-н. адносінах сярод сабе падобных.

Леў — цар звяроў.

◊

Без цара ў галаве хто (разм.) — пра неразумнага, дурнаватага чалавека.

|| памянш.-зніж. царо́к, -рка́, -ркі́, -рко́ў, м. (да 1 знач.).

|| ж. цары́ца, -ы, мн. -ы, -ры́ц.

|| прым. царо́ў, -о́ва (да 1 знач.) і ца́рскі, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

гра́фскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да графа, належыць графу. Графскі тытул. Графскі палац.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ге́рцагскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да герцага, належыць яму. Герцагскі тытул. Герцагская зямля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маркграфі́ня, ‑і, ж.

Гіст. Тытул правіцельніцы маркграфства (у 1 знач.); жонка ці дачка маркграфа.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ха́нскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да хана, належыць хану. Ханскі тытул. Ханскія землі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

віко́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

Дваранскі тытул у старой Францыі, у Англіі, сярэдні паміж тытуламі барона і графа, а таксама асоба з такім тытулам.

|| ж. вікантэ́са, -ы, мн. -ы, -тэ́с.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

маркі́з, ‑а, м.

1. У некаторых краінах Заходняй Еўропы — дваранскі тытул, сярэдні паміж графам і герцагам. // Асоба, якая носіць гэты тытул. Усміхнуўся Янку Мішка: — Гэта ўсё старыя кніжкі — Пра маркізаў і піратаў, Мушкецёраў і абатаў. Грахоўскі.

2. Тое, што і маркграф.

[Фр. marquis ад лац. marchensis — начальнік пагранічнай маркі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)