◎ Ліва́да ’агароджанае месца для жывёлы’ (шчуч., ДАБМ). Новае запазычанне з паўдн.-рус. або ўкр. гаворак: ливада, левада ’выган, агароджаны луг’ < [с.-грэч., н.-грэч. λιβάδι(ον) ’луг, абводненая раўніна’ (Фасмер, 2, 493).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
незабу́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Травяністая расліна сямейства бурачнікавых з дробнымі блакітнымі кветкамі. Луг тут скрозь стракацеў жоўтым кураслепам, блакітнымі незабудкамі. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
правалту́зіцца, ‑тужуся, ‑тузішся, ‑тузіцца; зак.
Разм. Валтузіцца некаторы час. — Як мы дамовіліся ўчора? Выехаць на луг да сонца, а правалтузіліся на гэтым двары да снедання. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аслупава́ць, ‑пую, ‑пуеш, ‑пуе; зак., што.
Разм. Паставіць слупы, абазначыць слупамі. Аслупаваць участак зямлі. □ Пан Бальвацкі запрасіў каморніка і загадаў яму адмераць і аслупаваць луг. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зардзе́ць і заірдзе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Тое, што і зардзецца, заірдзецца. І лісце і травы Ад росаў зардзелі. Купала. Луг стрымана зардзеў чырванню маку. Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яду́чы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Ядавіты, едкі. — Ты не глядзі, што луг руды, ён ядучы. Бачыш, як параз’ядаў мае пальцы, — паказвае бабка ружовыя ранкі на пальцах. Каліна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Палужаві́на, полужавіна ’нізіна’ (ТС). Да луг© (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зеляне́ць несов.
1. в разн. знач. зелене́ть;
луг ~не́е — луг зелене́ет;
бро́нза ад ча́су ~не́е — бро́нза от вре́мени зелене́ет;
з. ад зло́сці — зелене́ть от зло́сти;
2. (выделяться своей зеленью) зелене́ть, зелене́ться;
удалечыні́ ~не́е гай — вдали́ зелене́ет (зелене́ется) ро́ща
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сутыка́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. гл. сутыкнуцца.
2. Узаемна дакранацца, датыкацца.
С. спінамі.
3. Мець сумежныя бакі; межавацца.
Луг сутыкаецца з пасевамі жыта.
4. перан. Уступаць у якія-н. адносіны, кантакты з кім-, чым-н.; мець справу з кім-, чым-н.
С. з падатковай інспекцыяй.
С. з перакладам паэзіі.
С. з праблемай выбару.
|| наз. сутыка́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
отзо́л м.
1. (действие) зале́нне, -ння ср.;
2. (раствор) адзо́л, -лу м.; (щёлок) луг, род. лу́гу м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)