адскубну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., чаго.
Скубануўшы, адарваць. Адскубнуць воўны, ваты, сена. // перан. Уварваць, здабыць што‑н. для сваёй асабістай карысці несумленным шляхам. [Дзед:] — Кожны за сваё дрыжаў і наравіў яшчэ чужога адскубнуць. Шуцько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
счыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. што. Распазнаць даныя, атрымаць ці здабыць інфармацыю, запісаную на якім-н. носьбіце.
С. штрыхавы код тавару.
С. файл.
2. што з чым. Чытаючы, параўнаць і зверыць (які-н. тэкст).
С. гранкі з рукапісам.
|| незак. счы́тваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. счы́тванне, -я, н. і счы́тка, -і, ДМ -тцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
панамыва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Намыць, памыць вялікую колькасць чаго‑н. Панамываць талерак.
2. і што. Нанесці хвалямі, насоснымі машынамі многа чаго‑н. Панамываць мелі. Панамываць дамбы.
3. Здабыць у вялікай колькасці. Панамываць золата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́варыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
1. Здабыць што‑н. пры дапамозе кіпячэння, выварвання. Выварыць клей з касцей.
2. Пазбавіць якіх‑н. якасцей, асаблівасцей шляхам доўгага кіпячэння, варкі. Выварыць мяса.
3. Кіпячэннем ачысціць ад чаго‑н. Выварыць бялізну.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
натрэ́сці, -расу́, -расе́ш, -расе́; -расём, -расяце́, -расу́ць; -ро́с, -рэ́сла і -расла́, -рэ́сла і -расло́; -расі́; -рэ́сены; зак.
1. чаго. Трасучы што-н., здабыць у нейкай колькасці.
Н. груш.
2. чаго. Растрэсці частку чаго-н., неакуратна перавозячы або пераносячы.
Н. сена на дарогу.
3. чаго. Пра кармы для жывёлы: трасучы, змяшаць.
4. безас., каго. Стаміць, намучыць трасянінай (разм.).
Натрэсла дзяцей за дарогу.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пот, -у, М по́це, мн. паты́, пато́ў, м.
Вадкасць, якая выдзяляецца падскурнымі залозамі.
Працаваць да поту.
Гэта справа патрабуе нямала поту (перан.: працяглай, напружанай працы). Да сёмага поту (да знямогі; разм.). Потам і кроўю здабыць што-н. (перан.: шляхам вялікіх намаганняў; высок.). Увагнаць у п. каго-н. (змардаваць напружанай працай; разм.). Шыбы пакрыліся потам (перан.: запацелі).
|| прым. по́тавы, -ая, -ае.
Потавыя залозы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́гнаць, -ганю, -ганіш, -ганіць; -гані; -гнаны; зак.
1. каго-што. Гонячы, прымусіць выйсці, выехаць; выдаліць.
В. жывёлу з хлява.
В. з работы (перан.).
2. каго-што. Выдаліць сілай, прагнаць.
В. акупантаў.
В. дрэнныя думкі з галавы (перан.).
3. што. Здабыць шляхам перагонкі (спец.).
В. бочку шкіпінару.
|| незак. выганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. вы́ганка, -і, ДМ -нцы, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
набы́ць¹, -бу́ду, -бу́дзеш, -бу́дзе; -бы́ў, -была́, -ло́; -бу́дзь; зак.
1. каго-што. Стаць уладальнікам чаго-н.
Н. кватэру.
2. што. Атрымаць спецыяльнасць.
Н. прафесію.
3. што. Зрабіцца якім-н. па знешнім выглядзе.
Пакой набыў утульны выгляд.
4. што. Заслужыць, здабыць прызнанне.
Н. аўтарытэт.
5. што. Захварэць чым-н. (разм.).
Н. гастрыт.
|| незак. набыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. набыццё, -я́, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
намалаці́ць, ‑лачу, ‑лоціш, ‑лоціць; зак., чаго.
1. Малоцячы, здабыць у нейкай колькасці. Намалаціць збожжа. Намалаціць цэнтнер грэчкі.
2. перан. Разм. Пабіць, разбіць нейкую колькасць чаго‑н. Намалаціць талерак. // Забіць у вялікай колькасці. Намалаціць ворагаў.
3. перан. Разм. Хутка нагаварыць чаго‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вынахо́длівы, ‑ая, ‑ае.
Які можа знайсці выйсце са складанага становішча; знаходлівы. Вынаходлівы арганізатар. Вынаходлівы на жарты. □ Старшына .. [Максім] быў вынаходлівы: усё мог здабыць, усё атрымаць і даставіць раней за другіх, абвесці вакол пальца любых інтэндантаў. Шамякін. // Здольны ствараць, вынаходзіць новае. Вынаходлівы розум.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)