гора́ в разн. знач. гара́, -ры́ ж.;
вдали́ видне́лись горы удалечыні́ відне́ліся го́ры;
сне́жная гора́ сне́жная гара́;
горы книг го́ры кніг;
жить в гора́х жыць у гара́х;
◊
кати́ться по́д гору апуска́цца, занепада́ць;
не за гора́ми не за гара́мі;
пир горо́й банке́т на ўвесь свет;
стоя́ть горой стая́ць гаро́й;
сули́ть золоты́е горы абяца́ць залаты́я го́ры;
как гора́ с плеч як гара́ з плячэ́й;
как на ка́менную гору (наде́яться, опира́ться) як на каме́нную гару́ (спадзява́цца, апіра́цца);
гора́ на душе́ (лежи́т) гара́ на душы́ (ляжы́ць);
горы воро́чать го́ры варо́чаць;
не за гора́ми не за гара́мі;
гора́ родила́ мышь погов. гара́ нарадзі́ла мыш.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адвандрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак.
1. Кончыць вандравання. Цэлае лета адвандраваў.
2. Пакінуць ранейшае вандровішча. Атары адвандравалі ў горы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
станавы́ I прям., перен. (центральный, главный) станово́й;
~вы́я го́ры — становы́е го́ры
станавы́ II уст.
1. прил. станово́й;
с. пры́стаў — станово́й при́став;
2. в знач. сущ. станово́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Канва́лія ’ландыш майскі, Canvalia majalis L.’ (Сцяшк.; маст., шальч. Сл. паўн.-зах.; свісл. Шатал.; він. Кіс., Інстр. II); камвалея лесавая (гродз. Кіс.). З польск. konwalia ’тс’, якое з с.-лац. (lilium) convallium < лац. convallis ’даліна, якую акаляюць горы’ (Слаўскі, 2, 442–443).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бессардэ́чны, ‑ая, ‑ае.
Бяздушны, жорсткі, пазбаўлены сардэчнасць чуласці. [Юзя:] — Я не магу мець шчасця на чужым горы. Чаму ты такі бессардэчны? Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цяжкадасту́пны, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, да якога цяжка даступіцца; непраходны. Цяжкадаступныя горы. Цяжкадаступная пустыня.
2. Цяжкі для разумення, вывучэння. Цяжкадаступны стыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
фунт¹, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.
1. Руская мера вагі, роўная 409,5 г.
2. Англійская мера вагі, роўная 453,6 г.
◊
Па чым фунт ліха (ведаць, зазнаць, паказаць і пад.; разм.) — зазнаць, як цяжка ў горы, у нястачы.
|| ласк. фу́нцік, -а, мн. -і, -аў, м.
|| прым. фунто́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стыхі́я, -і, мн. -і, -хій, ж.
1. У антычнай натурфіласофіі: адзін з асноўных элементаў прыроды (агонь, вада, зямля, паветра).
2. Магутныя сілы прыроды, якія непадуладныя чалавеку.
Разбуральная с.
3. перан. Неарганізаваная сіла, якая дзейнічае ў сацыяльным асяроддзі.
С. канкурэнцыі.
4. перан. Прывычнае акружэнне, кола любімых заняткаў, інтарэсаў.
Горы — с. альпіністаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падно́жжа ср. подно́жие; основа́ние; (у памятника — ещё) пьедеста́л;
п. гары́ — подно́жие (основа́ние) горы́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даўжэ́зны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Вельмі доўгі. Дзень быў — што год, такі даўжэзны. Лобан. Махае даўжэзнай Стралой экскаватар, Ім цэлыя горы Зямлі тут узняты. Нядзведскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)