тво́рца, ‑ы, м.
Разм. Тое, што і тварэц. Творца вялікага шчасця — Савецкай зямлі чалавек. Танк. Прывет, галактыка! Прывет табе маскоўскі Прыслаў народ наш — творца і змагар. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шаста́к, ‑а, м.
Сярэбраная манета Польшчы і Вялікага княства Літоўскага вартасцю ў шэсць грошаў. [Зусь:] — Твая работа варта таго, каб я вылічваў з цябе [Юзіка] штодзень па шастаку. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дождж, дажджу́, мн. дажджы́, дажджо́ў, м.
1. Атмасферныя ападкі ў выглядзе кропелек вады.
Два дні ішоў д. 3 вялікага грому малы д. (з нар.).
2. перан. Пра тое, што сыплецца ў мностве.
Д. асколкаў.
Д. канфеці.
○
Зорны дождж — з’яўленне на начным небе мноства метэарытаў.
|| памянш. до́жджык, -у, мн. -і, -каў, м.
|| прым. дажджавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Мушчы́зна ’мужчына вялікага росту’ (Нас.). Кантамінаванае ўтварэнне з лексем мужчына і вялізны. Не выключана пераасэнсаванне паланізму мужчызна (< польск. mężczyzna) (параўн. ст.-бел. мужчизна, мужечизна, музчизна, музчызна, мущизна).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пакі́дзішча, ‑а, н.
Абл. Той (тая), каго пакінулі, з кім рассталіся назаўсёды. Сёння ў .. [Сымона] з’явілася пачуццё вялікага сораму перад людзьмі. Хіба гэта жарт? Жонка пакінула. Пакідзішчам стаў. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лібрэта ’слоўны тэкст вялікага музычнага твора’, ’план сцэнарыя’ (ТСБМ). Паводле Крукоўскага (Уплыў, 84), запазычана з рус. либретто, хаця слова магло быць вядомым праз польск. libretto < італ. libretto ’кніжачка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
нява́жна,
1. Прысл. да няважны (у 2 знач.).
2. у знач. вык. Не мае вялікага значэння. [Бацька:] — А дзе садзіць [кусты], гэта няважна: і тут наша зямля і там наша. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рая́ль, ‑я, м.
Музычны клавішны інструмент з металічнымі струнамі, нацягнутымі па гарызанталі. Іграць на раллі. Вучыцца па класу раяля.
•••
Кабінетны раяль — раяль невялікага памеру (у адрозненне ад вялікага, канцэртнага).
[Ад фр. royal — каралеўскі.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бу́мкаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Утвараць гукі, падобныя на гукі вялікага звана, бубна і пад. Толькі зрэдку, абуджаючы лясную глухамань, гулка бумкалі магутныя званы. Ваданосаў. Недзе далёка бумкалі гарматы. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
звышгіга́нт, ‑а, М ‑нце, м.
1. (звычайна ў ролі прыдатка). Пра што‑н. незвычайна вялікага памеру, вялікай магутнасці і пад. Самазвал-звышгігант.
2. Зорка незвычайна вялікіх памераў і нязначнай шчыльнасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)