вынасны́, ‑ая, ‑ое.

1. Вынесены за межы чаго‑н. Вынасная графа.

2. Прыстасаваны для вынасу, пераносу. Вынасны ложак. Вынасная радыёстанцыя.

3. Спец. Высунуты наперад у выглядзе выступу. Вынасное судна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вара́гі, ‑аў; адз. вараг, ‑а, м.

Старажытнаруская назва жыхароў Скандынавіі, якія ў 9–10 стст. рабілі паходы на Русь для гандлю і рабаўніцтва, а таксама служылі ў княжацкіх дружынах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адапта́цыя, ‑і, ж.

1. Прыстасаванне арганізмаў або органаў пачуццяў да навакольных умоў. Адаптацыя вока.

2. Спрашчэнне (палягчэнне) тэксту (напрыклад, літаратурна-мастацкага твора) для тых, хто пачынае вывучаць замежную мову.

[Ад лац. adaptatio — прыстасаванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адды́шка, ‑і, ДМ ‑шцы, ж.

Разм. Кароткі перапынак для адпачынку. А я бягу без аддышкі, з галля абтрасаючы зоркі, з ялін залацістыя шышкі Кідае пад ногі вавёрка... Матэвушаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акведу́к, ‑а, м.

Збудаванне ў выглядзе моста, якое служыць для пераводу і падтрымкі водаправодных труб, арашальных і гідраэнергетычных каналаў цераз равы, цясніны, даліны рэк, чыгункі і дарогі. Рымскія акведукі.

[Ад лац. aquaeductus — водаправод.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

алітэра́цыя, ‑і, ж.

Паўтарэнне аднолькавых або блізкіх зычных для ўзмацнення гукавой выразнасці паэтычнай мовы, якое дасягаецца адпаведным падборам слоў, напрыклад: Голасам моцы, ціха і важна Гром пракаціўся ўгары. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

анке́та, ‑ы, ДМ ‑кеце, ж.

Апытальны ліст для збору пэўных звестак. Пасля гэтых імклівых пытанняў Філістовічу далі запоўніць анкету. Паслядовіч. [Бародка] уважліва і з цікавасцю перачытаў анкету, біяграфію. Шамякін.

[Фр. enquête.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апо́ўзіны, ‑зін; адз. няма.

Звязаныя канцамі бярозавыя ці іншыя дубцы, якія ўскладаюцца на стог для ўмацавання сена. Бацька сек апоўзіны на другі наш стог, а маці.. вязала іх. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аргуме́нт, ‑а, М ‑нце, м.

1. Лагічны довад, які служыць асновай для доказу чаго‑н. Важкі аргумент. Недарэчны, неабходны, пераканаўчы, трапны аргумент. Шукаць аргументы.

2. Спец. Незалежная пераменная велічыня.

[Лац. argumentum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аркестрава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.

1. Выкласці (выкладаць) аркестравы музычны твор у выглядзе партытуры.

2. Перакласці (перакладаць) для аркестра які‑н. музычны твор. Аркестраваць фартэпіянную п’есу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)