наблі́зіць, -бліжу, -блізіш, -блізіць; -бліжаны; зак.
1. каго-што. Зрабіць больш блізкім у прасторавых адносінах.
2. перан., што. Зрабіць такім, які адпавядае інтарэсам, патрабаванням каго-, чаго-н.
Н. ідэі да рэчаіснасці.
3. што. Зрабіць больш блізкім па часе.
Н. перамогу над ворагам.
4. каго. Спрыяць больш блізкім адносінам з кім-, чым-н.
5. каго-што. Зрабіць падобным, блізкім да каго-, чаго-н.
Н. пераклад да арыгінала.
|| незак. набліжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. набліжэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ра́кавіна, -ы, мн. -ы, -він, ж.
1. Цвёрдае ахоўнае покрыва некаторых беспазваночных жывёл у выглядзе вітай, авальнай або створкавай каробкі.
Р. малюска.
2. Назва розных прадметаў, якія сваім знешнім выглядам нагадваюць ракавіну (у 1 знач.).
Вушная р.
Мыцца над ракавінай.
3. Пустата ў метале, бетоне, гіпсе і пад., утвораная пры пераходзе рэчыва з вадкага стану ў цвёрды (спец.).
Усадачная р.
|| памянш.-ласк. ра́кавінка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
|| прым. ра́кавінны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пульсава́ць, ‑суе; незак.
1. Рытмічна біцца, мець пульс (пра сэрца, артэрыі і пад.). На лбе ўсхвалявана пульсавала тонкая сіняватая жылка. Гамолка. // Рытмічна рухацца па крывяносных сасудах (пра кроў). У такіх роздумах Людвік і дабег да свайго лагера. Нейкі час не прыслухоўваўся, як пульсуе кроў у дзяўчыны, ці трымаецца ў грудзях дыханне. Кулакоўскі. І зноў з усіх ног бягу прэч ад школы... Бягу, а ў скронях б’е, пульсуе, аж звініць кроў — гэта праўда, усё праўда, што я думаў... Сачанка.
2. перан. Рытмічна рухацца; актыўна праяўляцца. Над Дняпром, над Волгай, над Масквой-ракою, — скрозь жыццё пульсуе, шпаркае такое. Дубоўка. Творчая фантазія пульсуе тут моцна, і актуальнасць праблематыкі не слабее. У. Калеснік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагну́цца, ‑гнуся, ‑гнешся, ‑гнецца; ‑гнёмся, ‑гняцеся; зак.
Сагнуўшыся, нахіліцца. Жанчына нагнулася над дзіцём. Чорны. — Малайчына, што нічога не забыла, — пагладзіў дзед унучку па галоўцы, нагнуўся і пацалаваў. Юрэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надхма́р’е, ‑я, н.
Месца, прастора над хмарамі. Выглянуў месяц з надхмар’я. А. Александровіч. У надхмар’і дзесь раўлі маторы, мільгацелі ў дыме галубы. Русецкі.
•••
Лунаць у надхмар’і гл. лунаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падпе́рціся, падапруся, падапрэшся, падапрэцца; падапромся, падапрацеся; пр. падпёрся, ‑перлася; зак.
Абаперціся на што‑н. Паклаў .. [Гаруе лісты] на стол перад сабою, падпёрся локцямі і гэтак астаўся сядзець над імі. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недапрацава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што і без дап.
1. Папрацаваць менш, чым патрэбна.
2. Недастаткова апрацаваць; не закончыць працы над чым‑н., апрацоўкі чаго‑н. Недапрацаваць праект.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
белако́ры, ‑ая, ‑ае.
З белай карой. Над Абалянкаю сяло, дзе белакорая, адна, як ветразь ранніх зім і лет, стаіць бярозка ля акна, з якога мне адкрыўся свет. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
капта́ж, ‑у, м.
1. Заключэнне ў трубы, калодзежы і іншыя збудаванні падземнай крыніцы вадкасці або газу з мэтай іх найбольш поўнага выкарыстання.
2. Збудаванне над месцам выхаду крыніцы.
[Фр. captage.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замшэ́ць і заімшэ́ць, ‑эе; зак.
Абрасці, пакрыцца мохам. Страха, вядома, ужо даўнавата паспела замшэць і грузна апускалася над вокнамі. Пестрак. Заімшэла гумно, І дзядоўская кузня Звекавала даўно. Чэрня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)