падтапта́ць, ‑тапчу, ‑топчаш, ‑топча; зак., каго-што.

1. Топчучы нагамі, падмяць пад сябе, раздушыць. Коні падтапталі гусей.

2. Разм. Крыху знасіць абутак. Падтаптаць боты.

•••

Падтаптаць пад ногі — падпарадкаваць сваёй волі, сваёй уладзе; перастаць лічыцца з кім‑, чым‑н. [Лявон:] Гэта парка яшчэ сябе пакажа, хутка ўсю вёску падтопча пад ногі. Козел.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

небыццё, ‑я, н.

Адсутнасць існавання, жыццядзейнасці; нябыт. Хутка холад дабярэцца да грудзей, да сэрца, і тады канец. Чорная ноч, небыццё. Паслядовіч. Трапятліва абудзілася і палілася, як з глыбінь стагоддзяў, з самога небыцця, на паляну музыка, поўная стоенай журбы, спакою і таямнічай радасці. Вышынскі. Гора, качэўная доля Ў небыццё адышлі. А. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасе́ка, ‑і, ДМ ‑сецы, ж.

Ачышчаная ад дрэў паласа ў лесе, якая служыць граніцай участка, дарогай і пад. Я не магу адвесці вачэй ад лініі-прасекі. Прарэзаная праз лясныя нетры, яна зачаравала мяне сваім хараством. Пальчэўскі. Хутка .. [мужчыны] збочылі з шырокай дарогі на вузкую лясную прасеку і ехалі цяпер марудна. Сіўцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасмалі́ць 1, ‑смалю, ‑смоліш, ‑смоліць; зак., што.

Пакрыць, насыціць смалой. Прасмаліць канат. Прасмаліць лодку.

прасмалі́ць 2, ‑смалю, ‑смаліш, ‑смаліць; зак.

Разм.

1. што. Прапаліць чым‑н. наскрозь. Прасмаліць папяросай кашулю.

2. што. Ачысціць агнём. Прасмаліць комін.

3. што і без дап. Смаліць некаторы час.

4. Разм. Хутка прайсці, праехаць, прамчацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

працадзе́нь, ‑дня, м.

Адзінка ўліку працы ў калгасах, якая вызначала долю калгасніка ў даходах. Насыпаем сваё збожжа, Ганарымся працаднямі... Хутка вернецца машына І ў наступны пойдзе рэйс. Броўка. У банку на калгасным рахунку з’явіліся першыя зберажэнні, павялічыўся працадзень, і ў калгаснікаў памацнела ўпэўненасць: працуй як след, твая праца не прападзе! Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пралапата́ць, ‑пачу, ‑почаш, ‑поча; зак.

1. Праляцець лапочучы, з шумам. Раптам пралапатаў крыламі нейкі вялізны птах, і мы аж скалануліся ад нечаканасці. Каліна.

2. што. Прагаварыць, сказаць што‑н. хутка, не зусім выразна. — От уліплі, дык уліплі! — пралапатаў адзін з .. [салдат]. Гурскі.

3. Лапатаць некаторы час (гл. лапатаць у 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абмахну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак., каго-што.

1. Аднакр. да абмахваць (у 1 знач.).

2. Хуткім лёгкім узмахам ачысціць што‑н. ад чаго‑н. (пылу, снегу і пад.). Абмахнуць стол. // Хутка, лёгка правёўшы рукою па чым‑н., скінуць што‑н. І бацька жылістай рукой Слязінкі абмахнуць стараўся. Гаўрусёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бяссі́лле, ‑я, н.

1. Недахоп, адсутнасць фізічных сіл; крайняя слабасць. Часам мільгалі ў ваччу нейкія чорныя кропкі. Камісар апускаў у бяссіллі галаву, прынікаючы ўсім целам да нагрэтага сонцам насцілу. Лынькоў.

2. Няздольнасць, немагчымасць зрабіць што‑н.; бездапаможнасць. Зося рабіла ўсё магчымае, каб дапамагчы мужу,.. але хутка пераканалася ў сваім бяссіллі. Барсток.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вазо́к, ‑зка, м.

1. Памянш. да воз (у 1, 2 і 3 знач.).

2. Лёгкія сані, спецыяльна абсталяваныя для выезду. Хутка з песнямі і музыкай на машынах, у санях, на вазках пачалі пад’язджаць да школьнага двара выбаршчыкі з суседніх калгасаў. Васілевіч. На вазку за шырокай спіной рамізніка сядзелі маладыя хлопцы. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ліквідава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак. і незак., каго-што.

Правесці (праводзіць) ліквідацыю. [Бохан:] — Абвяшчаю вам загад штаба: атрад ваш мы ліквідуем, распускаем. Лынькоў. Сёння з раніцы я пачаў перадаваць тэлеграмы, спадзеючыся хутка ліквідаваць загрузку. Шынклер. Ганне Сяргееўне і раней у падполлі прыходзілася сустракацца з такімі выпадкамі, калі трэба было ліквідаваць правакатараў. Няхай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)