Раба́тка ’вузенькая градка’ (Мат. Гом.). Праз польск. rabatka, rabata ’градка для кветак’ з ням. Rabatte ’градка для кветак’, ’абшлаг’, якое з галандскага агародніцтва, куды яно ў сваю чаргу трапіла з фр. rabat ’лацкан; манішка’ (Махэк₂, 503).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Снава́дла ‘прылада для снавання красён’, ‘станок для снавання красён’ (в.-дзв., ігн., Сл. ПЗБ), снаві́дла ‘тс’ (паст., вільн., Сл. ПЗБ). З польск. snowadło, аб чым сведчыць суф. ‑dło; польскае слова ўзыходзіць да прасл. *snowadło < *snovati ‘снаваць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пяро́ ’пяро птушкі; пяро для пісання; зялёны ліст цыбулі ці часнаку; лопасць у інструментах’ (ТСБМ), ’птушынае пяро’ (Шымк. Собр., Яруш., Бяльк., Сл. ПЗБ), ’плаўнік’ (свісл., Шатал.), перо́ ’пяро ў птушкі’ (Сержп., Каз.), ’лапатка ў вясле; перыстая трава; плаўнік у рыбы’ (ТС), ’лускавінка ў шышцы; сцябло цыбулі’ (ПСл), пэро́ ’шырокая частка вясла’ (Маслен.), ж. р. пяра́ ’птушынае пяро’ (даўг., Сл. ПЗБ), пяры́на ’адно птушынае пяро’ (ТСБМ), пяры́нка ’пёрка’ (Бяльк.), укр. перо́ ’птушынае пяро; пяро для пісання; плаўнік’, піры́на ’адно пяро’, рус. перо́ ’птушынае пяро; пяро для пісання; плаўнік; шырокая частка вясла’, польск. pióro ’птушынае пяро; крыло; пяро для пісання; лопасць’, чэш. pero, péro ’птушынае пяро; пяро для пісання; плаўнік; лопасць’, славац. pero ’птушынае пяро; пяро для пісання’, палаб. perü ’птушынае пяро; пяро для пісання; плаўнік; лопасць’, в.-луж. pjero ’пяро; плаўнік’, н.-луж. pjero ’птушынае пяро; пяро для пісання’, славен. perȏ ’птушынае пяро; пружына гадзінніка; пяро для пісьма; вастрыё пілы; язычок ключа’, серб.-харв. пѐро ’птушынае пяро; плаўнік; ліст’, балг. перо́ ’птушынае пяро; пяро для пісання; ліст расліны; лопасць; зялёны ліст цыбулі’, макед. перо ’птушынае пяро; восць коласа; ліст кукурузы; пяро для пісання’. Праслав. *pero ’пяро’, роднаснае літ. spar̃nas ’крыло, лопасць’, лат. spàrns ’тс’, ст.-інд. parnám ’крыло, пяро’, авест. parəna‑ ’пяро, крыло’, перс. parr ’тс’, ням. Farn ’папараць’, што ўзыходзяць да і.-е. *per‑/*sper‑ гукапераймальнага (імітатыўнага) паходжання (перадае трымценне), параўн. Фасмер, 3, 243; Шустар-Шэўц, 2, 1081; Глухак, 475. Менш верагодная іншая версія, згодна з якой праславянская форма параўноўваецца з грэч. πτερόν ’пяро, крыло’, πέιομαι ’ляцець’, ст.-інд. pátram ’крыло, пяро’, лац. penna ’тс’, ст.-в.-ням. fedara ’пяро’, ням. Feder ’тс’, што да і.-е. *ptero < *pet‑ ’ляцець’, параўн. Бязлай, 3, 27; Сной₂, 507; БЕР, 5, 179, насуперак ESJSt, 11, 636, дзе па словаўтваральных крытэрыях аддаецца перавага апошняй версіі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Асю ’выгук для адгону свіней’ (Клім.). Варыянт ацю (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Валік ’прыстасаванне для накатвання фарбы’ (КТС). Да вал3.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Каро́глі ’пяць невялікіх кавалкаў кола (Для гульні)’ (Шп.). Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Крампа́лак ’кіёк для звязвання кулёў’ (Сцяшк. Сл.). Гл. крампадла.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мяхотка ’вехцік для мыцця посуду’ (Касп.). Да вяхотка! (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Паму́ст, пому́стʼраскладка снапоў для малацьбы’ (ДАБМ, 872). Гл. памост.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ры́глі ’вілы для гною’ (Сл. Брэс.). Ад ры́длі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)