Verbum

варшта́т, ‑а, М ‑таце, м.

1. Спецыяльна абсталяваны стол для ручной сталярнай, слясарнай і інш. работы. Слясарны варштат. Шавецкі варштат.

2. Разм. Стан для красён. У чатырнаццаць год.. [Гліцэра] села за варштат ткаць сурвэты і ручнікі і пакінула хадзіць на спеўкі. С. Александровіч.

3. Уст. Станок. Загрукацелі звонка тры новыя дрылявыя варштаты. Мурашка.

выніка́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. З’яўляцца, паўставаць. [Вёскі] вынікалі з-за ўзгоркаў і хутка знікалі, адыходзячы ў далячынь. Галавач.

2. Узнікаць. Непаразуменні вынікалі рэдка. У часе работы вынікалі новыя пытанні.

3. З’яўляцца лагічным вынікам, узнікаць з чаго‑н. Як вынікае са сказанага. □ Насцярожанасць .. [Свідраля] вынікала з усяго таго, што адбылося днём у райкоме. Дуброўскі.

расцэ́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.

1. Дзеянне паводле дзеясл. расцэньваць — расцаніць (у 1 знач.).

2. Р мн. ‑нак. Устаноўленая цана (за якія‑н. тавары), устаноўленая аплата (якой‑н. работы). Заніжаныя расцэнкі. Гарантаваныя расцэнкі. □ Ні стары, ні малы не верылі, што ім на расцяробе лініі «гэтулькі многа» будуць плаціць. Давялося паказаць расцэнкі. Пташнікаў.

рачкава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; незак.

Разм. Паўзці на карачках, ракам. // Цяжка працаваць сагнуўшыся, не разгінаючыся. Бач, дзень у дзень ад цямна да цямна рачкавала [Маруся] на полі цяжарная, і каб хоць калі паскардзілася, пра крыўду сваю намякнула! Сачанка. У полі садзілі бульбу, рачкавалі ў агародах.., але большасць мужчын і хлопцаў сядзелі без работы. Машара.

сезо́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пэўнага сезона, звязаны з ім. Халуста трымаў круглы год парабка і служанку, а ў час жніва і сенакосу паймаў сезонных работнікаў. Чарнышэвіч. З пагаршэннем надвор’я, як правіла, адразу паяўляюцца сезонныя сельскагаспадарчыя работы. Кулакоўскі. // Які адпавядае пэўнаму сезону, які дзейнічае ў гэты сезон. Сезоннае адзенне. Сезонны білет.

такела́ж, ‑у, м.

1. Сукупнасць усіх снасцей судна (пяньковых і металічных тросаў).

2. Сукупнасць прыстасаванняў з тросаў, блокаў, ланцугоў для пад’ёму і перамяшчэння грузу. Рыхтуй такелаж, плытагоны! А. Александровіч. // Такелажныя работы. Людзі брыгады Івана Леўкіна не збіраліся кідаць пачатую работу — не даручаць жа такелаж і мантаж фермы якой-небудзь іншай брыгадзе. Дадзіёмаў.

[Гал. takelage.]

турча́ць, ‑чыць; незак.

Разм.

1. Утвараць характэрныя для жаб гукі. Недзе далёка ў балотцах турчалі жабы — гэта, кажуць, на цяпло. Адамчык.

2. Тарахцець, татахкаць (пра гукі машын у час работы). Грыні заснуць, каб спачыць пасля дня ў турботах, толькі адны трактары будуць турчаць праз усю ноч, — але гэта далёка, пад Закалюжжам. Пташнікаў.

цягаві́ты, ‑ая, ‑ае.

Здольны многа і цяжка працаваць; загартаваны ў працы; працавіты. Валы — цягавітая, пакорлівая скаціна, корму ёй дабіраць не трэба, а работы адзін вол зробіць за трое коней. Пестрак. [Дырэктар:] — Цяжкі цэх, ясна. Там не кожны падніме. Туды трэба чалавека цягавітага, з галавой, такога, што можа любую справу на ногі паставіць. Мележ.

палітаддзе́л, ‑а, м.

Палітычны аддзел; партыйна-палітычны орган, створаны партыяй для ўзмацнення партыйнага кіраўніцтва і палітычнай работы на некаторых участках сацыялістычнага будаўніцтва і ў арміі. На прывітанне [танкісты] адказалі весела: начальнік палітаддзела быў жаданым госцем. Мележ. Пісьменнік і сам ідзе ў Чырвоную Армію і працуе ў палітаддзеле Заходняга фронту, не пакідаючы сваёй творчай працы. Хведаровіч.

няспо́рны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не спорыцца, не ладзіцца. Не любіць Юзік гэтай работы. Не таму толькі, што яна вельмі цяжкая: няспорная надта. За пусцяковыя вынікі траціцца чорт што сілы і часу. Крапіва. // Нявыгадны ў гаспадарчых адносінах. Няспорнае насенне бульбы.

2. Не густы, не часты (пра дождж, снег і пад.). Пайшоў няспорны дождж. Мележ.