маке́т, ‑а, М ‑кеце, м.

Узор, схема чаго‑н., звычайна ў паменшаным выглядзе; мадэль. У кутку на тумбачцы пабліскваў макет рэактыўнага рухавіка. Алешка. // У паліграфіі — папярэдні ўзор, пробны экземпляр кнігі, газеты і пад. Макет святочнага нумара газеты.

[Фр. maquette ад іт. macchietta— накід.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прабіўны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які прабівае што‑н., мае здольнасць прабіваць. Прабіўная сіла снарада.

2. Разм. Які можа дабіцца, дамагчыся чаго‑н. нягледзячы на цяжкасці; настойлівы. — Бачылі, якая моладзь расце. — Прабіўная, — адказаў Гамбіцкі. — Адукаваная, — уздыхнуў Кушнер. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пража́ць, ‑жну, ‑жнеш, ‑жне; ‑жнём, ‑жняце; зак., што.

1. Жнучы, утварыць свабоднае месца сярод чаго‑н. Пражаць сцежку.

2. Зжаць невялікі ўчастак. Пражаць дзве палосы жыта.

3. і без дап. Правесці некаторы час жнучы. Пражаць увесь дзень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пратаргава́цца, ‑гуюся, ‑гуешся, ‑гуецца; зак.

1. Панесці страты, займаючыся гандлем, продажам чаго‑н. — Я, Волечка, і сама не раз так думала, з людзьмі гаварыла: ён жа ў магазіне працуе, пратаргуецца, прап’е ўсё. Ваданосаў.

2. Таргавацца некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прахо́днасць, ‑і, ж.

1. Даступнасць чаго‑н. для праходу, праезду, пераправы. Праходнасць балота.

2. Спец. Здольнасць прапускаць што‑н. (пра органы чалавека ці жывёлы). Праходнасць кішак.

3. Спец. Здольнасць транспартных сродкаў пераадольваць усякія дарожныя перашкоды. Праходнасць аўтамашын.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паке́пліваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., з каго-чаго.

Разм. Кпіць, насміхацца. Хлопцы сядзелі ў бытоўцы, курылі і пакеплівалі адзін з аднаго. Грахоўскі. Дзеці дражняць Сцёпку сцяблом-граблом, відаць, за доўгія ногі і часта з яго пакепліваюць. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напладзі́ць, ‑пладжу, ‑плодзіш, ‑плодзіць; зак.

Разм.

1. каго. Радзіць у вялікай колькасці. Напладзіць дзяцей. // Стварыць умовы для з’яўлення на свет каго‑н. у вялікай колькасці. Напладзіць прусакоў.

2. перан.; каго-чаго. Развесці ў вялікай колькасці. Напладзіць аддзелаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напрацава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак.

1. што і чаго. Працуючы, атрымаць у якой‑н. колькасці; зарабіць. За лета папрацаваў тысячу рублёў.

2. Змагчы працаваць пры пэўных умовах. [Андрэй:] — Будзе лезці кожны са сваімі прапановамі — не надта напрацуеш. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пашырэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. пашыраць — пашырыць; дзеянне і стан паводле знач. дзеясл. пашырацца — пашырыцца. Пашырэнне вопыту наватараў. Пашырэнне вытворчасці. Пашырэнне культурных сувязей.

2. Пашыраная частка чаго‑н. Дошка з пашырэннем. Труба з пашырэннем.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пераба́віцца 1, ‑баўлюся, ‑бавішся, ‑бавіцца; зак.

Разм. Сяк-так пражыць, абысціся некаторы час без чаго‑н.; перабіцца (у 2 знач.).

пераба́віцца 2, ‑баўлюся, ‑бавішся, ‑бавіцца; зак.

Разм. Пераадольваючы цяжкасці, пераправіцца ў іншае месца. Перабавіцца праз лінію фронту.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)