жартава́ць несов.
1. (весело и забавно говорить, поступать) шути́ть;
2. (з каго, чаго) шути́ть (над кем, чем), труни́ть (над кем, чем);
3. (говорить остроты) остри́ть, остросло́вить;
4. (относиться к кому-, чему-л. несерьёзно) шути́ть, игра́ть;
◊ жарту́еш! — шу́тишь!;
ж. з агнём — шути́ть с огнём
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыпада́ць несов.
1. (да каго, чаго) припада́ть (к кому, чему); (плотно, вплотную) приника́ть (к кому, чему), льнуть;
2. (на што) (происходить в одно время с чем-л.) приходи́ться (на что), совпада́ть (с чем);
3. выпада́ть (на до́лю), приходи́ться, достава́ться;
1-3 см. прыпа́сці
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыслу́хацца (да каго, чаго) сов.
1. прислу́шаться (к чему), вслу́шаться (во что);
п. да гу́таркі — прислу́шаться к разгово́ру, вслу́шаться в разгово́р;
2. перен. (принять к сведению) прислу́шаться (к кому, чему);
п. да грама́дскай ду́мкі — прислу́шаться к обще́ственному мне́нию;
3. разг. (привыкнуть) прислу́шаться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыця́гваць несов.
1. прита́скивать, привола́кивать;
2. притя́гивать;
3. (да каго, чаго) притя́гивать (к чему);
4. перен. (заставлять приходить) прита́скивать;
5. перен. (к суду, ответу и т.п.) привлека́ть;
6. перен. (делать участником) привлека́ть;
7. перен. (заставлять обращать внимание) привлека́ть;
1-7 см. прыцягну́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
галі́на, -ы, мн. -ы, -лі́н, ж.
1. Тонкі адростак на ствале дрэва; сук з веццем.
Бярозавая г.
2. Адгалінаванне ад чаго-н. галоўнага, асноўнага.
Бакавая г. роду.
|| прым. галі́навы, -ая, -ае (да 1 знач.).
|| памянш. галі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж. (да 1 знач.); прым. галі́нкавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дапячы́, -пяку́, -пячэ́ш, -пячэ́; -пячо́м, -печаце́, -пяку́ць; дапёк, -пякла́, -ло́; -пячы́; -пе́чаны; зак.
1. Скончыць пячы, давесці да поўнай гатоўнасці.
Д. хлеб.
2. чаго. Спячы дадаткова.
Д. бліноў.
3. перан., каму і без дап. Вывесці з раўнавагі; даняць.
Сваімі дакорамі і папрокамі ён усім дапёк.
|| незак. дапяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дыха́нне, -я, н.
1. Працэс паглынання кіслароду і выдзялення вуглякіслага газу жывымі арганізмамі.
Стомленасць праяўлялася ў паскораным дыханні.
2. перан. Подых, павеў чаго-н.
Д. вясны.
○
Штучнае дыханне — сістэма прыёмаў для аднаўлення натуральнага дыхання.
◊
Другое дыханне — аб новых сілах, бадзёрасці ў каго-н. пасля стомленасці, апатыі.
|| прым. ды́хальны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нарыхтава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак.
1. чаго. Назапасіць у нейкай колькасці.
Н. сена на зіму.
2. што. Падрыхтаваць; прывесці ў гатоўнасць.
Н. гранаты.
3. каго-што. Сабраць, прыгатаваць усё патрэбнае (разм.).
Н. экспедыцыю.
|| незак. нарыхто́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. нарыхто́ўка, -і, ДМ -то́ўцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нашапта́ць, -шапчу́, -шэ́пчаш, -шэ́пча; -шапчы́; -шапта́ны; зак.
1. што, чаго і без дап. Нагаварыць шэптам што-н.
Н. на вуха.
2. перан., без дап. Нагаварыць на каго-н., напляткарыць.
3. на што. У народных павер’ях: начараваць, выказаць замову.
Н. на ваду.
|| незак. нашэ́птваць, -аю, -аеш, -ае; наз. нашэ́птванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нязру́чны, -ая, -ае.
1. Пазбаўлены зручнасці ў карыстанні; дрэнна прыстасаваны для чаго-н.
Нязручнае месца.
Вузкі н. праход.
2. Які не садзейнічае поспеху, непрыдатны для дасягнення жаданых вынікаў.
Н. момант.
3. Няёмкі ў якіх-н. адносінах, які абцяжарвае працу (пра інструмент, работу і пад.).
Н. гэблік.
|| наз. нязру́чнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)