папрапуска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. каго-што. Прапусціць усіх, многіх або ўсё, многае, даць прайсці, праехаць усім, многім.

П. пешаходаў.

2. што. Прасунуць, працягнуць праз што-н. усё, многае.

П. правады праз адтуліны.

3. што. Зрабіць многа пропускаў.

П. радкі верша.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

наваро́чаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., чаго.

1. Абярнуць, паваліць на бок вялікую колькасць чаго-н.

Буран наварочаў многа дрэў.

2. Накідаць у вялікай колькасці (разм.).

Н. кучу камення.

3. Наваліць чаго-н. без парадку.

Н. горы зямлі.

|| незак. наваро́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нагле́дзецца, -джуся, -дзішся, -дзіцца і наглядзе́цца, -джу́ся, -дзі́шся, -дзі́цца; -дзі́мся, -ледзіце́ся, -дзя́цца; зак.

1. Уволю паглядзець.

Дзяўчына не магла н. ў люстэрка.

Н. адзін на аднаго.

2. Паглядзець, убачыць многа чаго-н.; убачыць не адзін раз што-н.

Н. за доўгае жыццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ро́та, -ы, ДМ ро́це, мн. -ы, рот, ж.

Падраздзяленне ў пяхоце і некаторых іншых родах войск, якое ўваходзіць у склад батальёна.

Камандзір роты.

Санітарная р.

Цэлая р. каго-н. (перан.: надта многа).

|| прым. ро́тны, -ая, -ае.

Р. камандзір.

Загад ротнага (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

затра́ціць, -а́чу, -а́ціш, -а́ціць; -а́чаны; зак., што на каго-што.

Зрасходаваць, патраціць.

З. сродкі на будаўніцтва.

З. многа намаганняў на што-н.

|| незак. затра́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. затра́чванне, -я, н. і затра́та, -ы, ДМа́це, ж.

|| прым. затра́тны, -ая, -ае (спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аб’е́сці, аб’е́м, аб’ясі́, аб’е́сць; аб’ядзі́м, аб’ясце́, аб’яду́ць; аб’е́ў, аб’е́ла; аб’е́ш; аб’е́дзены; зак., каго-што.

1. Абгрызці, абкусаць з бакоў, з’есці што-н. зверху.

Вусень аб’еў лісце.

2. З’еўшы многа, прычыніць страту каму-н. (разм.).

Ён вас не аб’есць.

|| незак. аб’яда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ажажу́рыць ’выпіць многа вады’ (Юрч.) да *жажа ’прага’ (ст.-рус. жажа ’тс’). Што датычыць дзеяслоўнай суфіксацыі, параўн. бел. касавурыць ад касаваць і іншыя прыклады гэтай экспрэсіўнай суфіксацыі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ва́ліва, валевамнога’ (КСТ). Укр. ва́ляво ’тс’ (Грынч.). Да прыметніка *валлівы < валіць (параўн. маўклівы, ганарлівы). Семантычна пацвярджаецца выразам «валам валіць»; параўн. яшчэ ўкр. ва́льний ’моцны, вялікі’ (Грынч.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Жу́парыць, жупорыты ’есці марудна, многа’ (Сл. паўн.-зах.). Рус. калін., іван., уладз. жу́парить, жупорить ’тс’. Бел., рус., відаць, адлюстроўваюць кантамінацыю жава́ць і жу́піць. Параўн. яшчэ жабанець (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Напакава́цца ’наесціся ў волю’ (Жд. 2). Ад напакава́ць ’накласці многа чаго-небудзь’, гл. пакаваць. Цікавая семантычная беларуска-польская ізаглоса, параўн. польск. дыял. (вармін.) napakówać się ’добра наесціся’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)