ма́савы, -ая, -ае.
1. Такі, у якім удзельнічае вялікая колькасць людзей.
М. гераізм савецкіх воінаў.
2. Які выпускаецца ў вялікай колькасці.
Масавая вытворчасць тэлевізараў.
3. Прызначаны для шырокіх колаў насельніцтва.
Тавары масавага ўжытку.
4. Які належыць да шырокіх колаў насельніцтва.
М. чытач.
|| наз. ма́савасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ку́па, -ы, мн. -ы, куп, ж.
1. Група дрэў, кустоў, якія густа растуць.
К. кустоў.
2. Гурт, група (людзей).
К. людзей.
Калі робіш у купе, то не баліць у пупе (з нар.).
3. Вялікая колькасць чаго-н., куча (разм.).
К. саломы.
◊
Да купы (разм.) — у адно месца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
амаладзі́цца, -ладжу́ся, -ло́дзішся, -ло́дзіцца; зак.
1. Стаць маладзейшым (з выгляду).
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць абноўленым па складзе членаў чаго-н., уключыць у свой склад большую колькасць моладзі.
Калектыў амаладзіўся.
|| незак. амало́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца; наз. амало́джванне, -я, н.
|| наз. амаладжэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ачко́, -а́, мн. -і́, -о́ў, н.
1. Значок на ігральнай карце або косці, які абазначае яе вартасць і значэнне ў гульні.
2. Адзінка падліку выйгрышаў у спаборніцтвах, у спартыўных гульнях.
Набраць большую колькасць ачкоў.
3. Від азартнай карцёжнай гульні.
Гуляць у а.
|| прым. ачко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
зара́д, -а і -у, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
1. -а. Выбуховае рэчыва, якое змяшчаецца ў пэўнай колькасці ў снарадзе, патроне.
2. -у. Колькасць электрычнасці ў якім-н. целе.
Дадатны з.
З. энергіі (перан.).
|| прым. зара́дны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Зарадная скрынка (павозка для снарадаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шмато́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м.
1. Абрэзак, абрывак скуры, тканіны і пад.
Ш. матэрыі.
2. Жмут чаго-н.
Ш. поўсці.
3. Невялікі кавалак, камяк чаго-н.; нязначная колькасць чаго-н.
Ш. сала.
Сям-там тырчалі шматкі сухой травы.
|| прым. шмато́чны, -ая, -ае і шматко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Рары́тус ’асалода’ (воран., Сл. рэг. лекс.). З акцэнтаваннем значэння ’надзвычайны, якасны’, праз польск. rarytas ’рэдкая рэч’ ці непасрэдна з лац. rāritās ’рэдкасць, малая колькасць’, rārus ’рэдкі, дасканалы, гатунковы, надзвычайны’, у адрозненні ад рарытэт, што праз ням. Rarität ’рэдкасць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мнагалю́ддзе, ‑я, н.
Вялікая колькасць людзей. Спалоханыя мнагалюддзем, шумам, музыкай, .. [галубы] на ўсю сілу — аж выгіналіся спінкі — памкнулі ўгару. Карпаў. Шумяць, гамоняць нечуваным мнагалюддзем лясныя Рагалі. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нагу́л, ‑у, м.
1. Адкорм на пашы жывёлы, якая прызначана для забою. Нагул — самы пашыраны від адкорму авечак.
2. Ступень адкормленасці, колькасць тлушчу, нагулянага на пашы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
назако́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Паклаўшы ў паглыбленне, засыпаць зверху вялікую колькасць чаго‑н. Назакопваць зброі.
2. Засыпаць, зараўнаваць па чарзе многае. Назакопваць ям.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)