спяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; незак.
1. з чым, з інф. і без дап. Старацца зрабіць што-н., трапіць куды-н. як мага хутчэй.
С. з пасадкай дрэў.
С. з уборкай ураджаю.
Спяшайся, бо спознішся на аўтобус.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Пра гадзіннік: паказваць няправільны час.
Гадзіннік спяшаецца на 5 хвілін.
|| зак. паспяша́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падзьму́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
Дзьмухаць некаторы час. [Алімпіяда Барысаўна] падзьмухала на свае яркія пазногці, каб хутчэй высыхаў лак. Марціновіч. Апарыўшыся малаком, і на ваду падзьмухаеш. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перакупа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Пакупацца даўжэй, чым трэба; пашкодзіць здароўе празмерным купаннем. — Ану! Вылазь хутчэй з вады, каб хто з вас не перакупаўся. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канфу́зіцца, ‑фужуся, ‑фузішся, ‑фузіцца; незак.
Прыходзіць у замяшанне, адчуваць няёмкасць; саромецца, бянтэжыцца. Дзяўчына слухала яго, чамусьці сама канфузілася і старалася хутчэй пайсці ад Казіка. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згрува́сціцца, ‑ціцца; зак.
Сабрацца ў бязладную масу, кучу. Салдаты завіхаліся, стараючыся хутчэй .. пусціць паток машын і баявой тэхнікі, якія згрувасціліся непадалёк на лясной дарозе. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыто́мны, ‑ая, ‑ае.
Які знаходзіцца ў прытомнасці, пры памяці. — Хутчэй выходзьце! — выратавальныя словы вырваліся з грудзей Ягора, і сам ён ледзь прытомны адскочыў ад дома. Кавалёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
умары́ць, умару, уморыш, уморыць; зак., каго.
Разм.
1. Давесці да смерці. [Рыгор:] — Цяпер .. [Грамадой] гэту Марыську знарок уморыць, каб хутчэй усё падгрэбці. Крапіва.
2. Замарыць, знясіліць. Умарыць каня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шкіў, шківа, м.
Спец. Кола, якое перадае рух прывадному рэменю ці канату. [Лаўрэн:] — А на шківах цыркуляркі пасы ўжо надзеты, каб лес хутчэй пад пілы пусціць. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шні́цэль, ‑ю, м.
Тонкая адбіўная ці рубленая катлета. Натуральны шніцэль. □ Сашка, відаць, чакаў вострага слова ад хлопцаў і хутчэй за ўсіх пастараўся з’есці свой шніцэль. Гроднеў.
[Ням. Schnitzel.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расцерабі́ць, ‑цераблю, ‑цярэбіш, ‑цярэбіць; зак., што.
Расчысціць, вызваліць ад дрэў, кустоў. Іван Леўчык — старшыня калгаса — даўмеўся: каб тое балота не здратавала жывёла, расцерабіць яго, узараць дзірван і засеяць цімафееўкай. Сабаленка. [Танкісты] расцерабілі, падрыхтавалі палянку для танкавага парка. Мележ. // Выкарчаваць, выдаліць з якога‑н. месца. Тыя, каму на сядзібах трапілі палянкі з рэдкім лесам, лічылі сябе шчасліўчыкамі. Яны хутчэй расцярэбяць яго і хутчэй зрубяць зямлянкі-хаткі. Пальчэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)