гі́льдыя, -і, мн. -і, -дый, ж.

1. У сярэдневяковай Еўропе: аб’яднанне купцоў або рамеснікаў, якія абаранялі інтарэсы сваіх членаў.

2. У дарэвалюцыйнай Расіі: адзін з разрадаў, на якія падзялялася купецтва ў залежнасці ад маёмаснага стану.

Купец другой гільдыі.

3. Увогуле саюз, аб’яднанне людзей адной ці падобных прафесій, мэт.

Г. літаратараў.

|| прым. гільдзе́йскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аб’ядна́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. аб’яднаць, аб’яднацца.

2. Арганізацыя, саюз. Вытворчае аб’яднанне. Фінансавае аб’яднанне. □ Па ініцыятыве ЦК камсамола Беларусі ў 1923 г. было створана літаратурнае аб’яднанне «Маладняк». Пшыркоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

утвары́ць, -вару́, -во́рыш, -во́рыць; -во́раны; зак., што.

1. Стварыць сабой, выклікаць сабой узнікненне чаго-н.

Лініі ўтварылі прамы вугал.

Вада ўтварыла ў зямлі паглыбленне.

2. Арганізаваць, заснаваць.

У. ваенна-палітычны саюз.

3. Зрабіць што-н. нечаканае, непажаданае, напракудзіць (разм.).

Ай, што вы, дзеці, тут утварылі!

|| незак. утвара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. утварэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

федэра́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.

1. Дзяржава, якая складаецца з самастойных дзяржаў або дзяржаўных утварэнняў, што захоўваюць пэўную юрыдычную і палітычную самастойнасць; адпаведная форма дзяржаўнага ўладкавання.

Расійская Ф.

2. Саюз асобных таварыстваў, арганізацый.

Шахматная ф.

|| прым. федэраты́ўны, -ая, -ае і федэра́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Федэратыўная дзяржава.

Федэратыўная адзінка.

На федэратыўных пачатках.

Федэральны канцлер.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

камуністы́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да камунізма, з’яўляецца ажыццяўленнем камунізма. Камуністычнае грамадства. Камуністычнае будаўніцтва. Камуністычнае выхаванне працоўных.

2. Які выражае, ажыццяўляе ідэі камунізма; пранікнуты ідэямі камунізма. Камуністычная партыя. Камуністычны саюз моладзі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

профессиона́льный в разн. знач. прафесіяна́льны, прафесі́йны;

профессиона́льное заболева́ние прафесіяна́льнае (прафесі́йнае) захво́рванне;

профессиона́льный сою́з прафесіяна́льны (прафесі́йны) саю́з.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жані́цьба, ‑ы, ж.

Уступленне мужчыны ў шлюб, шлюбны саюз мужчыны з жанчынай. З той пары, як грукнула мне трыццаць Я спакою не знайду ніяк: Спаць прылягу — пра жаніцьбу сніцца, Страшным стала слова халасцяк. Непачаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

у́нія, ‑і, ж.

1. Аб’яднанне, саюз дзвюх або некалькіх дзяржаў пад уладай аднаго манарха. Дзяржаўная унія.

2. Аб’яднанне праваслаўнай царквы з каталіцкай пад уладай рыжскага папы, але пры захоўванні праваслаўнай царквой сваіх абрадаў і богаслужэння.

[Ад лац. unio — адзінства, аб’яднанне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саю́зны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да саюза, саюзу (у 2, 3 і 4 знач.). Саюзная армія. Саюзны бюджэт. □ Камсамолец Віктар ведае добра свае саюзныя абавязкі. Зарэцкі. // Які ўваходзіць у саюз, знаходзіцца ў саюзе. Саюзныя рэспублікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

медсантру́д м. (профессиона́льный сове́т рабо́тников ме́дико-санита́рного де́ла) медсанпра́ца, -цы ж. (прафесіяна́льны саю́з рабо́тнікаў ме́дыка-саніта́рнай спра́вы).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)