уче́сть сов.
1. улічы́ць; прыня́ць пад ува́гу;
я учёл его́ замеча́ние я ўлічы́ў яго́ заўва́гу;
2. (подсчитать) улічы́ць, падлічы́ць;
уче́сть расхо́ды улічы́ць (падлічы́ць) выда́ткі;
3. (вексель) фин. дыскантава́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
камандзіро́вачны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да камандзіроўкі (у 2, 3 знач.). Камандзіровачнае пасведчанне.
2. у знач. наз. камандзіро́вачны, ‑ага, м.; камандзіро́вачная, ‑ай, ж. Той (тая), хто знаходзіцца ў камандзіроўцы. Пасажырамі былі найбольш .. інтэлігенты або прадстаўнікі той шырокай, універсальнай цяпер прафесіі, што называюцца камандзіровачнымі. Скрыган.
3. у знач. наз. камандзіро́вачныя, ‑ых, мн. Разм. Грошы, якія выдаюцца на расходы па камандзіроўцы. Студэнты сабраліся па камандзіровачныя, і кожнаму хацелася атрымаць іх хутчэй. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тра́та ж.
1. (действие) тра́та, -ты ж.; (напрасная) марнава́нне, -ння ср. (чаго); см. тра́тить;
2. (издержки) тра́та, -ты ж., выда́ткі, -каў ед. нет, расхо́ды, -даў, ед. расхо́д, -ду м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
адчува́льны прям., перен. чувстви́тельный, ощути́тельный, ощути́мый; (заметный — ещё) осяза́емый;
а. ўдар — чувстви́тельный (ощути́тельный, ощути́мый) уда́р;
гэ́та ве́льмі ~ныя выда́ткі — э́то весьма́ чувстви́тельные (ощути́тельные, ощути́мые) расхо́ды;
~ныя вы́нікі дзе́йнасці — ощути́мые (осяза́емые) результа́ты де́ятельности
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
урэ́заць сов.
1. прям., перен. уре́зать;
у. крысо́ — уре́зать полу́;
у. расхо́ды — уре́зать расхо́ды;
2. вре́зать, вста́вить;
у. замо́к у дзве́ры — вре́зать (вста́вить) замо́к в дверь;
3. разг. наре́зать; отре́зать (немного);
у. хле́ба — отре́зать хлеба;
4. разг. (о музыке) гря́нуть;
у. по́льку — гря́нуть по́льку;
5. прост. (сделать или сказать что-л. неожиданное) отколо́ть;
6. прост. груб. сма́зать, уда́рить;
у. па тва́ры — сма́зать (уда́рить) по лицу́;
◊ у. шту́ку — отколо́ть но́мер; отмочи́ть шту́ку
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перавы́сіць, ‑вышу, ‑высіш, ‑высіць; зак.
1. што. Перасягнуць які‑н. рубеж. Прадукцыя прамысловасці перавысіла даваенны ўзровень. □ Вада перавысіла плаціну і .. цякла цераз масток. Чорны. // Стаць большым за што‑н. Даходы перавысілі расходы. У воз тавараў перавысіў вываз. // Зрабіць больш, чым меркавалася, чым было прадугледжана. Перавысіць план. □ Прарыў у кавальскім цэху знішчылі. Нават перавысілі лічбы вытворчасці. Чорны.
2. што. Выйсці за вызначаныя або агульнапрынятыя нормы, межы чаго‑н. Перавысіць свае паўнамоцтвы. Перавысіць хуткасць руху.
3. каго. Выявіць перавагу над кім‑, чым‑н. Перавысіць усіх сваёй спрытнасцю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расхо́д, -ду м., в разн. знач. расхо́д;
р. боепрыпа́саў — расхо́д боеприпа́сов;
вы́весці су́му ў р. — вы́вести су́мму в расхо́д;
◊ спіса́ць у р. — списа́ть в расхо́д;
кішэ́нныя ~ды — карма́нные расхо́ды;
пусці́ць у р. — пусти́ть в расхо́д
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кішэ́нь і кішэ́ня, -і, мн. -і, -ей і -яў, ж.
1. Частка адзення (штаноў, паліто, пінжака) у форме прышытага або ўшытага мяшочка для дробных рэчаў.
Сукенка з кішэнямі.
Ушыць кішэні.
2. Асобнае аддзяленне ў партфелі, чамадане і пад.
К. у гаспадарчай сумцы.
3. Паглыбленне, выемка (спец.).
К. тоўстай кішкі.
◊
Біць па кішэні — уводзіць у выдаткі.
За словам у кішэнь не лазіць — быць знаходлівым, дасціпным у размовах.
Класці сабе ў кішэнь — прысвойваць чужыя грошы.
Набіць кішэнь — нажыцца.
Не па кішэні каму — надта дорага.
Пустыя кішэні ў каго — няма грошай.
|| памянш. кішэ́нька, -і, ДМ -ньцы, мн. -і, -нек (да 1 і 2 знач.).
|| прым. кішэ́нны, -ая, -ае.
Кішэнныя грошы.
Кішэнныя расходы.
К. злодзей.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гро́шы, ‑ай, Д грашам, Т грашамі; адз. няма.
1. Металічныя або папяровыя знакі, якія служаць мерай вартасці пры куплі-продажы. Папяровыя грошы. Размяняць грошы. □ Праўда даражэй за грошы. З нар.
2. Сродкі, капітал. Адпусціць грошы на будаўніцтва школ. □ І пайшоў дзед па рынку хадзіць; ходзіць, па сваіх грашах тавар выглядае. Колас.
•••
Кішэнныя грошы — грошы на дробныя расходы.
Грошы не пахнуць — не мае значэння, якім чынам грошы атрыманы.
Грэбці грошы лапатай гл. грэбці.
Кідаць грошы на вецер гл. кідаць.
Ні за якія грошы — ні за што, ні пры якой умове.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
доро́жный
1. даро́жны;
доро́жный ма́стер даро́жны ма́йстар;
доро́жные расхо́ды даро́жныя выда́ткі;
доро́жный знак даро́жны знак;
доро́жные ве́щи даро́жныя рэ́чы;
доро́жное строи́тельство даро́жнае будаўні́цтва;
2. (связанные с путешествием) падаро́жны; даро́жны;
доро́жные лю́ди падаро́жныя лю́дзі;
доро́жные впечатле́ния даро́жныя ўра́жанні.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)