матацы́кл, ‑а, м.
Падобная на веласіпед машына з рухавіком ўнутранага згарання. Раптам аднекуль уварваўся рэзкі строкат матацыкла. Паслядовіч.
[Фр. motocycle.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распала́цца, ‑аецца; зак.
Пачаць ярка палаць. Раптам хмарка ўспыхнула ўдалечы Ад агню, Што распалаўся ў печы. Бічэль-Загнетава.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узнепако́іцца, ‑коюся, ‑коішся, ‑коіцца; зак.
Разм. Прыйсці ў трывожны стан; устрывожыцца, усхвалявацца. — Трэба ісці, — раптам узнепакоілася Тэкля. Калюга.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ча́яние ср., уст., высок. спадзява́нне, -ння ср.; (надежда) надзе́я, -дзе́і ж.; (ожидание) чака́нне, -ння ср.;
◊
па́че ча́яния, сверх ча́яния книжн. чаго́ до́брага, ра́птам, неспадзе́ўкі, неспадзява́на.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
засвіста́ць, ‑свішчу, ‑свішчаш, ‑свішча; зак.
Пачаць свістаць. // Свіснуць, прасвістаць. Уважліва праслухаўшы дзядзьку, Толік раптам спыніўся і аж засвістаў. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паглыну́цца, ‑нецца; зак.
Стаць паглынутым. Раптам гул матораў быццам паглынуўся — пачуліся страшэннай сілы выбухі недзе паблізу штаба. М. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паго́ршыцца, ‑шыцца; зак.
Стаць, зрабіцца горшым. Дысцыпліна пагоршылася. Надвор’е пагоршылася. Здароўе пагоршылася. □ Раптам настрой у аканома зноў пагоршыўся. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўро́за, ‑ы, ж.
Абл. Матуз, шнур. [Ганна] ўбачыла раптам на падаконніку забытую сінюю паўрозу, якой спавівала Верачку апошнімі днямі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прада, прыназ. з Т.
Тое, што і прад у спалучэнні прада мной (мною). Раптам — стаіць [дзяўчынка] прада мною сама. Кірэенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Напатка́ць ’сустрэць’, ’натрапіць’ (Яруш., ТСБМ, Сл. ПЗБ), напаткацца ’сустрэцца твар у твар’ (Сцяшк.). Прыставачнае ўтварэнне ад *tykati ’тыкаць, кранаць, сутыкаць’, вядомага большасці славянскіх моў, параўн. яшчэ ў Насовіча патка́ць ’сустрэць выпадкова’, паткну́ць ’раптам наткнуцца на каго-небудзь’, паткну́цца ’выпадкова сутыкнуцца’ і інш., цяпер звычайна малаўжывальныя без дадатковага прэфікса (с‑, на-, гл. спаткаць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)