Згра́бны ’прыгожы’ (Сл. паўн.-зах.). З польск. zgrabny ’тс’. Гл. граблі, грэбці.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Непазо́рны (непазо́рный) ’непрыглядны, непрывабны’ (Яруш.). Гл. пазо́рны (позо́рный) ’прыгожы на выгляд’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Праслі́чны ’прыгожы’ (Нас.). З пра і слічны (гл.), параўн. польск. pześliczny ’прыгожанькі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мі́ленькі, -ая, -ае.
1. Прыемны на выгляд, прыгожы.
Міленькае дзіця.
2. Блізкі сэрцу, дарагі, каханы.
М. дружок.
3. у знач. наз. мі́ленькі, -ага, м., мі́ленькая, -ай, ж. Каханы чалавек.
4. Ужыв. як ласкавы або фамільярны зварот.
Прынясі дроўцаў, м.
◊
Як міленькі (разм.) — без пярэчанняў, абавязкова.
Будзе працаваць як м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
атрыма́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.
1. З’явіцца ў выніку чаго-н., выйсці.
На здымку ён атрымаўся надта прыгожы.
Раман атрымаўся цікавы.
З яго атрымаецца добры спецыяліст.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Здарыцца, адбыцца як вынік чаго-н.
|| незак. атры́млівацца, -аюся, -аешся, -аецца і атрымо́ўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
убра́ць, убяру́, убярэ́ш, убярэ́; убяро́м, убераце́, убяру́ць; -а́ў, -а́ла; убяры́; -а́ны; зак., што.
1. Сабраць ураджай сельскагаспадарчых культур.
У. буракі машынамі.
2. Надаць прыгожы выгляд, упрыгожыць.
У. залу кветкамі.
Іней убраў дрэвы (перан.).
|| незак. убіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. убо́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́людзець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Стаць рослым, прыгожым, развітым фізічна; стаць выхаваным. А.. [сын] за перыяд сваёй вандраўкі вылюдзеў, стаў прыгожы і статны. Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скуса́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Укусіць у многіх месцах, моцна пакусаць. Хлопца скусалі камары. □ Чалавек малады, прыгожы, Вусны скусаў — трывае. Маляўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прысто́йны ’які адпавядае прынятым правілам прыстойнасці’; ’добра выхаваны; сумленны, не здольны на дрэнныя ўчынкі’; ’дастаткова добры, нядрэнны’; ’такі, якім належыць быць; дастатковы па велічыні, памерах’ (Ласт., ТСБМ; смарг., в.-дзв., Сл. ПЗБ), ’прыгожы’ (Інстр. 3; ігн., Сл. ПЗБ), ’добры; няпрагны’ (Ян.). Укр. присто́йний ’прыстойны; прыгожы’, рус. калуж. присто́йный ’прыстойны; прыгожы, сімпатычны’, польск. przystojny ’прыгожы; цікавы’, старое ’прыстойны’, чэш. přistojny ’прыстойны’, славен. pristójen ’прыстойны; кампетэнтны’, харв. prìstojan ’тс’. Паводле Фасмера (3, 366), з *pristojьnъ ад *pri‑ і *stojati (гл. стая́ць), параўн. ст.-бел. пристояти ’падыходзіць, належаць’ (Ст.-бел. лексікон). Паводле Сноя₂ (580), першапачаткова азначала ’адпаведны, стаячы нароўні’. Бабік (Зб. памяці Слаўскага, 60) для прасл. *pristojati (параўн. серб.-харв. при́стојати, харв. чак. prīstȍjai і пад.) выводзіць значэнне ’пагаджацца; быць адпаведным’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падхарашы́цца, ‑харашуся, ‑харошышся, ‑харошыцца; зак.
Разм. Надаць сабе больш прыгожы выгляд, прыхарашыцца. Маладыя прайшлі ў спальню, каб там падхарашыцца і пышна выйсці да гасцей. Сташэўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)