ко́льца, -а, мн. ко́льцы і (з ліч. 2, 3, 4) кальцы́, ко́льцаў, н.
1. Прадмет, звычайна металічны, які мае форму вобада, абруча, акружнасці.
Кольцы дроту.
Гімнастычныя кольцы.
2. Тое, што мае форму такога прадмета.
Кольцы дыму.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гак¹, -а, мн. га́кі, -аў, м.
1. Металічны крук.
Гакам зачапіць за бервяно.
2. Востры шып у падкове.
Гэты г. не кавальскай работы.
◊
З гакам (разм.) — з лішкам.
Тры кіламетры з гакам.
|| прым. га́кавы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адхрамі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак., што.
Спец. Пакрыць металічны выраб хромам для павелічэння яго трываласці або для надання яму прыгожага знешняга выгляду.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аплі́к, ‑а, м.
Абл. Металічны кручок для зашпільвання адзення. Заплікнуўшы праз пяты ў дзесяты аплікі даматканай жакеткі, Ігнась выладзіўся на вакзал. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кісце́нь, -цяня́, мн. -цяні́, -цянёў, м.
Даўнейшая зброя ў выглядзе кароткай палкі, на адным канцы якой падвешваўся металічны шар ці іншы цяжар для нанясення ўдараў, а на другім была пятля для надзявання на руку.
Разбойнік з кісцянём.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Бло́тнік металічны абруч над колам веласіпеда ад гразі’ (Сцяц.). З польск. błotnik ’тс’ (да błoto гразь’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шы́на, -ы, мн. -ы, шын, ж.
1. Гумавы або металічны абруч на вобадзе кола.
2. Цвёрдая накладная павязка на месцы пералому ці іншага пашкоджання для забеспячэння нерухомасці пашкоджаных частак цела.
Узяць у шыны нагу.
|| прым. шы́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
легі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Увесці (уводзіць) у які‑н. метал ці металічны сплаў іншы метал для атрымання сплаву з пэўнымі ўласцівасцямі.
[Ням. legieren ад лац. ligare — звязваць, злучаць.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
про́вад, -у, М -дзе, мн. правады́, -о́ў, м.
Металічны дрот для перадачы электрычнага току.
Тэлефонны п.
Старшыня на провадзе (тэлефонны апарат злучаны са старшынёй; разм.).
|| прым. правадны́, -а́я, -о́е (спец.).
Правадная сувязь (якая ажыццяўляецца па правадах у адрозненне ад радыёсувязі).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
жыга́ла, ‑а, н.
Разм. Металічны востры прут, якім прапякаюць дзіркі ў дрэве, косці. Яначку нібы жыгалам прапякло наскрозь. Ад сярэдзіны пачало цяпло па жылах расцякацца. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)