халіфа́т, -а, М -фа́це, м. (гіст.).

1. Сістэма мусульманскага феадальнага кіравання, пры якой халіф спалучаў свецкую ўладу з духоўнай.

2. мн. -ы, -аў. Феадальная дзяржава, створаная ў выніку арабскага заваявання, якую ўзначальваў халіф.

|| прым. халіфа́цкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

патрыя́ршаства, ‑а, н.

1. Сістэма царкоўнага кіравання з патрыярхам па чале.

2. Тое, што і патрыярхат (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэмакратыза́цыя, ‑і, ж.

Укараненне прынцыпаў дэмакратыі; перабудова дзяржавы, грамадства, арганізацыі і пад. на дэмакратычных асновах. Дэмакратызацыя прафсаюзаў. Дэмакратызацыя кіравання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шкот, ‑а, М шкоце, м.

Спец. Снасць, якая служыць для расцягвання ветразяў і кіравання імі ў час руху судна.

[Гал. schoot.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ру́бка¹, -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.

Надбудоўка на палубе судна для кіравання, а таксама памяшканне для падобнага прызначэння ў дырыжаблі, на радыёстанцыі і пад.

Рулявая р.

Хадавая р. (з якой кіруецца ход судна). Баявая р.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

штаб, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Орган кіравання войскамі, а таксама асобы, якія ўваходзяць у яго.

Генеральны ш.

Ш. дывізіі.

Ш. палка.

2. перан. Кіруючы орган чаго-н.

Ш. новабудоўлі.

|| прым. штабны́, -а́я, -о́е (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

караблеваджэ́нне, ‑я, н.

Навука аб бяспечным, дакладным і найкарацейшым плаванні карабля ў моры. Засвоіць навуку караблеваджэння. // Майстэрства кіравання ходам карабля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электрапо́езд, ‑а, М ‑дзе, м.

Поезд з маторных і прычапных вагонаў, у якім пярэдні і задні вагоны абсталяваны пультамі кіравання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

руль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.

Прыстасаванне для кіравання рухам судна, самалёта, аўтамабіля.

Р. аўтамабіля.

Паветраны р. (у лятальнага апарата). Сядзець, стаяць за рулём.

Стаяць каля руля (таксама перан.: кіраваць; кніжн.).

|| прым. рулявы́, -а́я, -о́е.

Рулявое кола.

Рулявое кіраванне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

палі́цыя, -і, ж.

1. У некаторых краінах: адміністратыўны орган аховы дзяржаўнай бяспекі і грамадскага парадку.

2. зб. Асобы, якія служаць у гэтым органе.

|| прым. паліцэ́йскі, -ая, -ае.

П. чын.

Атрад паліцэйскіх (наз.). Паліцэйскія метады кіравання (перан.; якія апіраюцца на насілле).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)