Дыхто́ўны ’моцны (пра матэрыял)’ (Нас.), дыхтоўны (БРС). Паводле Кюнэ (Poln., 52), запазычанне з польск. dychtowy ’тс’ (< ням. dicht). Параўн. Брукнер, 106. Гл. яшчэ ды́хта, ды́кта.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мінніца ’манетны двор’ (Гарб.). З польск. minnica, mennica ’тс’ і ’грош’, якое са ст.-в.-ням. muniza (> ням. Münze) < лац. monēta (Брукнер, 328). Гл. мане́та.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыхі́б ’бяда’ (іўеў., Сл. ПЗБ). Гл. хіба. Адносна значэння параўн. ст.-польск. (да XVI ст.) chyba ’недахоп; памылка’ (Брукнер, 188), а таксама чэш. chyba ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рэ́крут ’салдат-навабранец’ (ТСБМ), рэ́крут, не́крут (Др.-Падб.). З польск. rekrut ’навабранец’ < ням. Rekrut ’тс’ < rekrutieren ’набіраць, вербаваць’ < фр. recruter ’тс’ (Брукнер, 457; Махэк₂, 512).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Абсталява́ць, абсталяваны (БРС, Касп.) < польск. obstalować, якое ў сваю чаргу з нямецкага bestellen; ням. be‑ > польск. ob‑, не зусім зразумелая агаласоўка кораня, гл. Брукнер, 512–513.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бэ́лька (БРС, Мядзв., Яруш., Шат., Касп., Бяльк., Бесар., Сцяшк. МГ, Лысенка, ССП, Інстр. I). Укр. дыял. бе́лька. Запазычанне з польск. belka ’тс’ (< ням., гл. Брукнер, 20).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гас ’страх’ (Нас.: ад гаси́ть). Запазычанне з польск. gas ’тс’ (а гэта з венг. мовы; гл. Брукнер, 136). Параўн. таксама рус. гас у Фасмера, 1, 396.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Матрахля́сы ’вельмі парванае адзенне’ (Грыг.). З польск. materklasy ’старызна, хлам’, якое Брукнер лічыць скажоным materiały, аднак змяшчае гэта ў артыкуле matka. Больш правільна гл. бел. мартаплясы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Правэ́йдацца ’правалаквацца’ (Скарбы). Гл. ведацца ’сноўдацца, хадзіць без справы’ (там жа), няяснага паходжання; магчыма, ад польск. wajda ’цыганскі кіраўнік’ (з венг. wajda < wojewoda, гл. Брукнер, 599).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рэйту́зы ’вузкія штаны ў абцяжку (першапачаткова для верхавой язды)’ (ТСБМ). З польск. rajtuzy ’тс’ < ням. Reithosen ’тс’ < reiten ’ездзіць на кані’ і Hose ’штаны’ (Брукнер, 453).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)