трох...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:

1) які складаецца з трох частак, адзінак; які мае тры аднолькавыя прыкметы, уласцівасці, напр.: трохгаловы, трохгранны, трохдзённы, трохколавы, трохмесны, трохпакаёвы, трохствольны, трохступеньчаты, трохтактны, трохфазны, трох’ярусны;

2) трайны па масе, часе, аб’ёме і пад., напр.: трохгадзінны, трохдзённы, трохтонны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

аб’ядна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Утварыць адно цэлае з асобных частак, адзінак. Аб’яднаць два прадпрыемствы ў адно.

2. Згуртаваць, дасягнуць аднадушнасці. Аб’яднаць намаганні для вырашэння важнай навуковай праблемы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мно́жанне, ‑я, н.

Адно з чатырох арыфметычных дзеянняў, сутнасць якога заключаецца ў тым, што адзін лік павялічваецца ў столькі разоў, колькі адзінак у другім ліку. Знак множання. Табліца множання. Паслядоўнае множанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трайні́к, ‑а, м.

Спец.

1. Прадмет, які мае тры аднародныя часткі або які складаецца з трох частак. Патрубак-трайнік. Водаправодны трайнік.

2. Мера або прадмет, якія складаюцца з трох аднолькавых адзінак. Дошка-трайнік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ты́сячны, -ая, -ае.

1. гл. тысяча.

2. Які складаецца з тысячы якіх-н. адзінак.

Т. мітынг.

3. Вартасцю ў тысячу рублёў або які ацэньваецца тысячамі.

4. Які атрымліваецца пры дзяленні на тысячу.

Адна тысячная доля секунды.

5. у знач. наз. ты́сячная, -ай, ж. Тысячная частка чаго-н.

Адна тысячная.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

склада́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. складаць — скласці.

2. Матэматычнае дзеянне, пры дапамозе якога з двух або некалькіх лікаў (складаемых) атрымліваюць новы (суму), які мае столькі адзінак, колькі было ва ўсіх дадзеных ліках разам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

двацца́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Разм. Грашовы знак вартасцю ў дваццаць адзінак. Чалавек нядбала выцягнуў з кішэні пацёрты кашалёк і адлічыў пяць дваццатак. Бажко. // Назва розных прадметаў (аўтобус, тралейбус маршруту № 20 і пад.), якія нумаруюцца лічбай 20.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дву... і двух...

Першая састаўная частка складаных слоў; абазначае: а) які мае дзве адзінкі таго, што паказана ў другой частцы, напрыклад: двухбаковы, двукоссе; б) які складаецца з дзвюх адзінак або мерай у дзве якія‑н. адзінкі, напрыклад: двухактовы, двухгадзінны, двухлітровы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

секу́нда, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ку́нд і -аў, ж.

1. Адзінка вымярэння часу, роўная 1/60 часткі мінуты ў Міжнароднай сістэме адзінак.

2. У матэматыцы: адзінка вымярэння вуглоў, роўная 1/3600 часткі градуса.

3. У музыцы: інтэрвал шырынёй у дзве ступені.

Малая с.

Вялікая с.

◊

Адну секунду! — вельмі нядоўга.

|| прым. секу́ндны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзяся́так, -тка, мн. -ткі, -ткаў, м.

1. Адзінка падліку, роўная дзесяці, а таксама дзесяць аднолькавых прадметаў.

Д. яек.

2. Дзесяць год узросту.

Дзявяты д. пайшоў.

3. мн. Перадапошняя лічба шматзначнага ліку.

Клас адзінак, дзясяткаў, соцень.

4. мн. Пра вялікую колькасць чаго-н.

Да яго звяртаюцца дзясяткі людзей.

◊

Не з баязлівага дзясятка хто (разм.) — пра смелага, рашучага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)