Відацца ’сустракацца, мець сустрэчу, бачыцца’ (Нас., Касп.), рус. видаться, йонаўск. ’быць відочным, віднецца’, арл., варон. ’вітацца’, каз. ’цалавацца пры сустрэчы, растанні’, ст.-рус. видатися ’бачыць адзін аднаго, убачыцца’; ’сыходзіцца для бою, сустракацца ў бітве’, чэш. vidati se ’бачыцца, сустракацца з кім-небудзь’, славац. vidať sa ’тс’; да відзець (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мазоліць ’націраць мазалі доўгай работай або хадзьбой’, ’нядбала або паволі працаваць’, ’трымаць, не выпускаючы з рук’, мазоліцца ’забаўляцца з кім-небудзь або чым-небудзь’, ’паволі і нядбайна рабіць’ (Нас., ТСБМ). Да мазоль (гл.). Параўн. таксама мазголіць. Сюды ж мазалява́ны ’набыты працай, намаганнямі’, мазоленне ’доўгае трыманне ў руках’ (Нас.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Па́дла ’труп жывёліны, мярцвячына; аб кім-, чым-н. вельмі дрэнным’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Бяльк., Грыг., Мядзв., Гарэц.), па́дліна ’тс’ (ТС), па́дло ’аб тым, хто благі’ (Сл. ПЗБ). З польск. padło ’тс’ (Карскі, Белорусы, 146), таксама як і па́дліна < польск. padlina (Кюнэ, Poln., 83). Да падаць (Брукнер, 390).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сумава́ць несов.
1. скуча́ть; тоскова́ть; грусти́ть;
2. (па кім, чым, аб кім, чым) скуча́ть (по ком, чём, о ком, чём, по кому, чему), тоскова́ть (по ком, чём, о ком, чём, по кому, чему), грусти́ть (по ком, чём, о ком, чём, по кому, чему)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
паба́чыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак., з кім і без дап.
Убачыцца, сустрэцца з кім‑н. асабіста. [Назарэўскі] успомніў пра Зосю і хацеў пабачыцца з ёю. Чорны. Пры адной толькі думцы пабачыцца з ляснічым мароз прабягаў па скуры Васіля. Колас.
•••
Пабачыцца са шкляным богам — тое, што і бачыцца са шкляным богам (гл. бачыцца).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́перадзіць, ‑раджу, ‑радзіш, ‑радзіць; зак.
1. Рухаючыся ў адным напрамку з кім‑, чым‑н., выйсці наперад; абагнаць. Выперадзіць у бегу. Падводы стараліся выперадзіць калону.
2. перан. Дасягнуць большых поспехаў у параўнанні з кім‑, чым‑н.; апярэдзіць. Выперадзіць у вучобе. □ [Дакладчык:] — Калгас за адно лета выперадзіў вакольныя вёскі на два гады. Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нумарава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., каго-што.
Ставіць нумары на кім-, чым-н.
|| зак. занумарава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны і пранумарава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны.
|| наз. нумара́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пагі́бель², -і, ж.
У выразах: у тры пагібелі гнуцца (сагнуцца) (разм.) —
1) вельмі нізка згінацца (сагнуцца);
2) перан. празмерна ўгоднічаць перад кім-н.; гнуць у тры пагібелі каго (што) — вельмі жорстка ўціскаць, прыгнятаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзяжу́рыць, -ру, -рыш, -рыць; незак.
1. Выконваць па чарзе якія-н. абавязкі.
Д. па вакзале.
Д. ля склада.
2. Неадлучна прысутнічаць пры кім-, чым-н.
Д. ля пасцелі хворага.
|| наз. дзяжу́рства, -а, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ла́яцца, ла́юся, ла́ешся, ла́ецца; ла́йся; незак.
1. Гаварыць лаянкавыя словы.
2. з кім і без дап. Сварыцца, зневажаць адзін аднаго грубымі, абразлівымі словамі.
|| зак. пала́яцца, -ла́юся, -ла́ешся, -ла́ецца; -ла́йся.
|| наз. ла́янне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)