азі́мка, ‑і, ДМ ‑мцы, ж.
Азімая пшаніца ў адрозненне ад яравой (яркі). — Зайдзіце ў любую хату калгасніка.. і вы на стале ўбачыце калі не пірог, то бліны або аладкі з пытляванай пшанічнай мукі, хоць летась наша азімка не ўрадзіла. Вішнеўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ака́зія, ‑і, ж.
1. Зручны выпадак для паездкі або перасылкі чаго‑н. спадарожным транспартам. // Зручны, спрыяльны выпадак.
2. Нечаканае здарэнне, непрадбачаны выпадак. — Ого, вы сёння багата жывяце! — усклікнуў Сяргей. — Што ў вас за аказія такая, што трэба віном паліваць? Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
звано́чак, ‑чка, м.
1. Памянш. да званок (у 1 знач.); невялікі званок.
2. Разм. толькі мн. (звано́чкі, ‑аў). Травяністая расліна сямейства званочкавых з блакітнымі або цёмна-сінімі кветкамі, падобнымі на званок. Пагойдвалася на тонкіх ножках густа-блакітныя бутоны званочкаў. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зверыя́да, ‑ы, ДМ ‑дзе, ж.
Уст.
1. Жаргонная назва тайнай традыцыйнай развітальнай пагулянкі выпускнікоў кадэцкіх карпусоў і ваенных вучылішчаў з выпіўкай і закускамі.
2. Калектыўны вершаваны твор або песня, падрыхтаваным для такой вечарынкі, дзе ў сатырычнай форме характарызуецца кожны выпускнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
васьмі...
Першая састаўная частка складаных слоў, якая азначае: 1) што прадмет мае восем аднолькавых прыкмет, напрыклад: васьміструнны, васьмівугольны; 2) што прадмет мае восем частак, раздзелаў або складаецца з васьмі якіх‑н. адзінак, намерам на восем адзінак, напрыклад: васьмітомны, васьмігадовы, васьмілітровы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вуса́ч, ‑а, м.
1. Разм. Чалавек з вусамі (звычайна доўгімі або густымі). З натоўпу выскачыў вусач і пусціўся ўпрысядкі, а потым закружыўся ваўчком. Гурскі.
2. Рыба сямейства карпавых; мірон.
3. Тое, што і дрывасек (у 2 знач.). Большасць вусачоў — шкоднікі лесу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разміні́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак., што.
Ачысціць (ачышчаць) ад мін. — Я размініраваў адну з вуліц Валгаграда, — кажа далей Барыс. Гарбук. [Маладых людзей] хапалі і пасылалі на работу ў Германію або проста на фронт — капаць акопы, размініраваць пад абстрэлам замініраваныя ўчасткі... Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растлумачэ́нне, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. растлумачваць — растлумачыць.
2. Дадатковае пісьмовае або вуснае тлумачэнне чаго‑н. Вершам [Таўлая] менш за ўсё патрэбны прадмовы і растлумачэнне. Лужанін. Перадача скончылася, зайгралі «Інтэрнацыянал», а чыгуначнікі ўсё стаялі, як бы чакаючы працягу, растлумачэння. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ро́жа 1, ‑ы, ж.
Інфекцыйная хвароба, якая характарызуецца вострым запаленнем скуры або слізістых абалонак.
ро́жа 2, ‑ы, ж.
Абл. Ружа. Амур і сумны і прыгожы Стаіць з павязкай на вачах Ля склепу. Часам лёгкі пах Сюды даносіцца ад рожы. Багдановіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэквізі́цыя, ‑і, ж.
Прымусовае адчужэнне або часовая канфіскацыя органамі дзяржаўнай улады маёмасці, якая належыць асобным грамадзянам ці грамадскім арганізацыям. У 1918 годзе Народнаму Камісарыяту маёмасцей маладой Савецкай рэспублікі была даручана рэквізіцыя і захаванне ўсіх прыватных калекцый і збораў мастацкіх каштоўнасцей. «Маладосць».
[Ад лац. requisitio — патрабаванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)