эўрысты́чны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да эўрыстыкі. Эўрыстычны прынцып. Эўрыстычныя метады навучання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эфузі́ўны, ‑ая, ‑ае.

Спец. Які мае адносіны да эфузіі. Эфузіўныя ўтварэнні. Эфузіўныя горныя пароды.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

юсцірава́цца, ‑руецца; незак.

Спец.

1. Рэгулявацца, вывярацца (пра механізмы, прыборы).

2. Зал. да юсціраваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

акта́ва, ‑ы, ж.

1. Спец. Восьмая ступень гамы, а таксама інтэрвал паміж бліжэйшымі аднайменнымі гукамі рознай вышыні.

2. Вельмі нізкі бас.

3. Спец. Васьмірадковая страфа, у якой першыя шэсць радкоў аб’яднаны дзвюма перакрыжаванымі рыфмамі, а два апошнія — сумежнай рыфмай.

[Лац. octava — восьмая.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

катара́кт, ‑а і ‑у, М ‑кце, м.

Спец.

1. ‑у. Вадаспад вялікай шырыні пры невялікай вышыні падзення. Катаракт Ніла.

2. ‑а. Спец. Прыстасаванне для гашэння ваганняў і аслаблення ўдараў, якія ўзнікаюць у машынах, чыгуначных вагонах, аўтамабілях і пад.; дэмпфер.

[Ад грэч. katarrháktēs — вадаспад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

маніпуля́тар, ‑а, м.

1. Чалавек, які робіць розныя маніпуляцыі. // Цыркавы артыст-фокуспік.

2. Спец. Тэлеграфны ключ або прыстасаванне для перадачы тэлеграфных сігналаў.

3. Спец. Прыстасаванне для рэгуліроўкі складаных вытворчых працэсаў (выкарыстоўваецца на пультах кіравання, у дыспетчарскіх і г. д.).

[Фр. manipulateur.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эмі́сія 1, ‑і, ж.

Спец. Выпуск банкнотаў, папяровых грошай і каштоўных папер. Інфляцыйная эмісія. Эмісія пазыкі.

[Лац. emissio — выпуск.]

эмі́сія 2, ‑і, ж.

Спец. Выпраменьванне, выдзяленне якім‑н. целам электронаў, іонаў, пазітронаў і пад. пад уздзеяннем награвання, асвятлення і інш. Электронная эмісія.

[Лац. emissio — выпраменьванне, выпуск.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

юз 1, ‑а, м.

Спец. Літарадрукавальны тэлеграфны апарат. Перадаць дэпешу па юзу.

[Ад уласн. імя.]

юз 2, ‑а, м.

Спец. Закліньванне колаў пры руху транспартных сродкаў (аўтамабіля, трамвая, чыгуначнага саставу), у выніку чаго колы слізгаюцца па апорнай паверхні і не круцяцца (блакіруюцца).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нала́дзіць, -ла́джу, -ла́дзіш, -ла́дзіць; -ла́джаны; зак., што.

1. Адрамантаваць, направіць што-н. папсаванае, паламанае.

Н. трактар.

2. Зрабіць, стварыць.

Н. друкарню.

3. Арганізаваць што-н., ажыццявіць якое-н. мерапрыемства.

Н. сустрэчу з выпускнікамі.

4. Прывесці ў парадак, уладкаваць.

Н. гаспадарку.

|| незак. нала́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. нала́дка, -і, ДМ -дцы (да 1 знач.; спец.) і нала́джванне, -я, н.

|| прым. нала́дачны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нара́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

1. Вуснае або пісьмовае распараджэнне на выкананне якой-н. работы; дакумент на выдачу або атрыманне чаго-н.

Атрымаць н.

Н. на лес.

Н. на машыну.

2. Якая-н. работа або заданне для ваеннаслужачых (спец.).

Знаходзіцца ў нарадзе.

Н. на кухню.

3. Група ваеннаслужачых, якія выконваюць такое заданне (спец.).

Гарнізонны н.

Н. міліцыі.

|| прым. нара́дны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)