наро́дны, -ая, -ае.
1. гл. народ.
2. Які належыць усяму народу, дзяржаўны.
Народная гаспадарка
3. Цесна звязаны з народам, уласцівы духу народа, яго культуры, светапогляду.
Народная паэзія.
4. У складзе некаторых назваў устаноў, арганізацый, пасад.
Н. суд.
Н. кантроль.
5. У складзе ганаровых званняў якія надаюцца дзеячам культуры.
Н. паэт. Н. мастак.
|| наз. наро́днасць, -і, ж. (да 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дарагі́, -а́я, -о́е; даражэ́йшы.
1. Які каштуе многа грошай, высока цэніцца; проціл. танны.
Дарагая мэбля.
Дорага (прысл.) каштуе.
2. перан. Які звязаны з вялікімі намаганнямі, ахвярамі.
Дарагая перамога.
3. перан. Такі, якім даражаць, якога шануюць.
Нам дарагая памяць герояў.
Дарагая тая хатка, дзе радзіла мяне матка (прыказка).
4. Ласкавы, мілы, любімы.
Д. друг.
Пішы часцей, дарагая сяброўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рызыкава́ць, -ку́ю, -ку́еш, -ку́е; -ку́й; незак.
1. Ісці на рызыку, рабіць рызыкоўны ўчынак.
Ён не баіцца р.
2. кім-чым. Падвяргаць каго-, чаго-н. рызыцы (у 1 знач.).
Р. жыццём.
3. з інф. Ісці на ўчынак, звязаны з магчымымі непрыемнасцямі.
Р. заблудзіцца ў лесе.
|| аднакр. рызыкну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
але́йны, ‑ая, ‑ае.
1. Які звязаны з алеем, утвораны алеем, складаецца з алею. Алейная пляма. Алейная скалка ў супе.
2. Выкананы фарбамі, якія расцёрты на алеі, звязаны з ужываннем такіх фарбаў. Алейны жывапіс. Алейны партрэт. Алейная фарба.
3. З якіх вырабляецца алей (пра расліны). Алейныя культуры.
4. Які адносіцца да вытворчасці алею. Алейны завод.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дара́дчы, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з правам толькі выказваць сваё меркаванне аб справе, але не выносіць рашэння аб ёй. Дарадчы голас. Дарадчы орган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вадаём, ‑а, м.
Натуральная або штучная ўпадзіна, напоўненая вадой; басейн. Рачны вугор жыве ў вадаёмах, якія звязаны з Атлантычным акіянам. В. Вольскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
антагенеты́чны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які мае адносіны да антагенезу (антагенезісу); які звязаны з індывідуальным развіццём жывёльнага або расліннага арганізма. Антагенетычнае развіццё арганізма.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бактэрыялагі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да бактэрыялогіі. Бактэрыялагічныя даследаванні.
2. Звязаны з прымяненнем хваробатворных бактэрый як сродку зброі. Бактэрыялагічная вайна.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канспіраты́ўны, ‑ая, ‑ае.
Звязаны з канспірацыяй; тайны, падпольны. Канспіратыўная арганізацыя. Канспіратыўная кватэра. □ Вартаўніком управы горада Н... служыў, кажучы канспіратыўнай мовай, партызан. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́нкурсны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да конкурсу, звязаны з конкурсам. Конкурсная выстаўка. Конкурсныя экзамены. // Прызначаны для конкурсу. Конкурсная работа. Конкурсная камісія.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)