падлі́ць, -далью́, -далье́ш, -далье́; -дальём, -дальяце́, -далью́ць і -лію́, -ліе́ш, -ліе́; -ліём, -ліяце́, -лію́ць; -лі́ў, -ліла́, -ло́; падлі́; -лі́ты; зак., што, чаго.
Наліваючы, дадаць.
П. кавы ў кубак.
◊
Падліць масла ў агонь — абвастрыць якія-н. непрыязныя адносіны, пачуцці і пад.
|| незак. падліва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падляце́ць, -ячу́, -яці́ш, -яці́ць; -яці́м, -леціце́, -яця́ць; -яці́; зак.
1. Заляцець пад што-н.
Верабей падляцеў пад страху.
2. Наблізіцца, летучы.
Самалёты падляцелі да горада.
3. перан. Хутка падысці, падбегчы да каго-, чаго-н. (разм.).
Дзяўчынка падляцела да маці.
|| незак. падлята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
1. Накіроўваць позірк куды-н., на каго-, што-н., глядзець.
Задуменна п. удалеч.
2. Выглядваць з-за чаго-н., адкуль-н.
П. з-за вугла.
3. Час ад часу глядзець на каго-, што-н., куды-н.
Часта п. на гадзіннік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
лу́жына, -ы, мн. -ы, -жын, ж.
1. Невялікая ўпадзіна, напоўненая вадой.
Лужыны на дарогах.
2. Разлітая на паверхні чаго-н. вадкасць.
Л. на падлозе.
◊
Сесці ў лужыну (разм.) — пацярпець няўдачу; апынуцца ў няёмкім становішчы.
|| памянш. лу́жынка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ма́ксімум, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Найбольшая велічыня, колькасць чаго-н.; проціл. мінімум.
М. намаганняў.
2. у знач. прысл. Самае большае, не больш як.
Каштуе м. пяцьдзясят рублёў.
3. у знач. прым., нязм. Тое, што і максімальны (ужыв. пасля азначаемага слова).
Праграма-м.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ма́нія, -і, ж.
1. Псіхічнае расстройства, якое характарызуецца павышанай псіхічнай актыўнасцю, узбуджанасцю (спец.).
2. Выключная засяроджанасць свядомасці, пачуццяў на якой-н. адной ідэі.
М. вялікасці.
М. праследавання.
3. перан. Хваравітая неадольная цяга да чаго-н.
М. пісаць вершы.
|| прым. маніяка́льны, -ая, -ае.
М. стан.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
мара́ль, -і, ж.
1. Сукупнасць прынцыпаў і норм паводзін людзей між сабой і ў адносінах да грамадства.
Чалавек высокай маралі.
2. Лагічны павучальны вывад з чаго-н.
М. байкі.
3. Павучанне, натацыя (разм.).
Чытаць м.
|| прым. мара́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).
М. кодэкс.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
на́кіп, -у, м.
1. Пена, якая ўтвараецца на паверхні вадкасці пры кіпенні, а таксама цвёрды асадак на сценках пасуды, у якой што-н. кіпяцяць.
Н. на супе.
Н. у чайніку.
2. перан. Тое, што накіпела ў сэрцы, на душы; цяжкае пачуццё ад чаго-н. непрыемнага.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
наклі́каць, -клічу, -клічаш, -кліча; -кліч; -кліканы; зак.
1. каго. Наззываць, запрасіць у вялікай колькасці.
Н. гасцей на вяселле.
2. перан., што і чаго. Выклікаць якім-н. учынкам, словам і пад. што-н. непрыемнае, непажаданае; напрарочыць.
Н. бяду ў хату.
|| незак. накліка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разасла́ць², рассцялю́, рассце́леш, рассце́ле; рассцялі́; разасла́ны; зак., што.
Разгарнуўшы поўнасцю, паслаць па паверхні чаго-н.
Р. новы абрус.
Р. дыван.
|| незак. рассціла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. рассціла́нне, -я, «., рассці́лка, -і, ДМ -лцы, ж. і рассці́л, -у, м. (спец.).
|| прым. рассці́лачны, -ая, -ае (спец.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)