жарго́н, ‑у, м.

Мова якой‑н. прафесіянальнай або сацыяльнай групы, насычаная вялікай колькасцю слоў і выразаў, спецыфічных толькі для гэтай групы. Жаргон дваранскага салона. Акцёрскі жаргон. // Умоўная мова, зразумелая толькі пэўнаму асяроддзю; арго. Зладзейскі жаргон.

[Фр. jargoh.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

закупі́ць, ‑куплю, ‑купіш, ‑купіць; зак., каго-што.

1. Купіць каго‑, што‑н., звычайна у вялікай колькасці; запасціся чым‑н. шляхам закупу ​1. Закупіць прамысловае абсталяванне. Закупіць племянную жывёлу.

2. Уст. Падкупіць падачкамі, гасцінцамі. Закупіць сведак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гала́ктыка, ‑і, ДМ ‑тыцы, ж.

1. (з вялікай літары). Вялікая зорная сістэма, да якой належыць Сонца і ўся наша планетная сістэма разам з Зямлёй.

2. Усякая іншая зорная сістэма, падобная да нашай зорнай сістэмы.

[Ад грэч. galaktikos — малочны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пу́ня, ‑і, ж.

Вялікая халодная будыніна для захоўвання сена; адрына. За хатай — клець на каменным падмурку, цёплы хлеў, прасторная пуня, садок са старых і маладых дрэў. Хадкевіч. [Хлопцы] начавалі покатам на сене ў вялікай пуні. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пярэ́дадзень, ‑дня, м.

Час, які непасрэдна папярэднічае якой‑н. даце, з’яве, падзеі. У пярэдадзень Новага года мне трэба было з’ездзіць па справах у раённы цэнтр. Хадкевіч. Пярэдадзень Вялікай французскай рэвалюцыі азнаменаваўся дзейнасцю філосафаў-асветнікаў. Пшыркоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эксцэнтрысітэ́т, ‑у, М ‑тэце, м.

Спец.

1. Зрушэнне восі дыска адносна восі вала. Вал з эксцэнтрысітэтам.

2. Адлегласць паміж фокусамі эліпса. Лінейны эксцэнтрысітэт. // Адносіны адлегласці паміж фокусамі эліпса да даўжыні яго вялікай восі. Цікавы эксцэнтрысітэт.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нале́зці, -ле́зу, -ле́зеш, -ле́зе; нале́з, -зла; -ле́зь; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Улезці куды-н. у вялікай колькасці.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), каго-што. Пра адзежу, абутак: надзецца.

Боты не налезлі на ногі.

3. на каго-што і без дап. Насунуцца, наваліцца на каго-, што-н.

Льдзіна налезла на льдзіну.

|| незак. нала́зіць, -ла́жу, -ла́зіш, -ла́зіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

напру́жанне, -я, н.

1. гл. напружыць.

2. Сканцэнтраванне намаганняў, затрата вялікай энергіі, сіл для ажыццяўлення чаго-н.

Слухаць з напружаннем.

3. Ненатуральнае становішча, напружанасць у якой-н. галіне дзейнасці.

Н. міжнародных адносін.

4. Велічыня, якая характарызуе сілу ціску або расцяжэння, што прыходзіцца на адзінку плошчы цвёрдага цела (спец.).

5. Велічыня, якая характарызуе работу электрычных сіл пры перамяшчэнні электрычнага зараду (спец.).

Электрычнае н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ева́нгелле, -я, н. (з вялікай літары).

1. Частка Бібліі, агульная назва першых чатырох кніг Новага Запавету пра зямное жыццё і вучэнне Ісуса Хрыста (з’яўляецца асновай хрысціянскага веравучэння).

Кананічнае Е.

2. мн. -і, -яў. Кожная з чатырох кніг Новага Запавету, напісаных, паводле царкоўнай традыцыі, вучнямі Ісуса Хрыста і іх паслядоўнікамі.

Е. ад Марка.

Старонка Евангелля ад Матфея.

|| прым. ева́нгельскі, -ая, -ае.

Е. тэкст.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

загарэ́цца, -ру́ся, -ры́шся, -ры́цца; -ры́мся, -рыце́ся, -ра́цца; -ры́ся; зак.

1. Пачаць гарэць (у 1, 5—7 знач.).

У далечыні загарэўся агеньчык.

Загарэлася з вышак (пачаўся пажар). З. ідэяй (перан.). Вочы загарэліся ад цікаўнасці (перан.).

2. безас., каму з інф. Вельмі захацецца (разм.).

Загарэлася яму ісці ў грыбы.

3. перан. Узнікнуць, пачацца з вялікай сілай.

Загарэлася спрэчка.

|| незак. загара́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)