Verbum

здо́льны, -ая, -ае; -лен, -льна.

1. Які мае здольнасці да чаго-н., таленавіты.

З. інжынер.

З. да матэматыкі.

2. Які можа што-н. зрабіць; які валодае пэўным уменнем.

З. да ўсякай работы.

Гэты чалавек на ўсё з. (ні перад чым не спыніцца).

змест, -у, М -сце, м.

1. Тое, што складае сутнасць каго-, чаго-н.

Адзінства формы і зместу.

2. Тэма, асноўная сутнасць выкладу, выказвання.

З. размовы.

З. твора.

3. Пералік раздзелаў, састаўных частак кнігі з указаннем старонак, змешчаны ў канцы ці ў пачатку.

зні́зіць, зні́жу, зні́зіш, зні́зіць; зні́жаны; зак., каго-што.

1. Апусціць ніжэй, зменшыць вышыню (напр., палёту) чаго-н.

З. самалёт.

2. перан. Зрабіць ніжэйшым (па ступені, велічыні, інтэнсіўнасці і пад.).

З. сабекошт.

З. патрабаванні.

|| незак. зніжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. зніжэ́нне, -я, н.

папусці́ць, -ушчу́, -у́сціш, -у́сціць; -у́шчаны; зак.

1. што і у чым. Уступіць, адмовіцца ад чаго-н.

Я свайго не папушчу.

2. што. Адпусціць, аслабіць, зрабіўшы даўжэйшым.

П. канцы вяроўкі.

3. чым. Кінуць з размаху (разм.).

П. каменем.

|| незак. папуска́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

патрыёт, -а, М -ёце, мн. -ы, -аў, м.

1. Чалавек, прасякнуты патрыятызмам.

Быць патрыётам сваёй Радзімы.

2. перан., чаго. Чалавек, шчыра адданы якой-н. справе, які горача любіць што-н.

П. свайго калектыву.

|| ж. патрыётка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так.

пацярпе́ць, -цярплю́, -цярпі́ш, -цярпі́ць; -цярпі́м, -церпіце́, -цярпя́ць; -цярпі́; зак.

1. гл. цярпець.

2. Цярпліва перанесці што-н. на працягу якога-н. часу.

Хацелася есці, але прыйшлося п.

3. каго-што і чаго з адмоўем. Дапусціць, змірыцца з кім-, чым-н.

Не п. несправядлівасці.

перыферы́я, -і, ж.

1. Аддаленая ад цэнтра мясцовасць, а таксама мясцовыя ўстановы, арганізацыі ў адрозненне ад цэнтральных.

Працаваць на перыферыі.

2. Частка чаго-н., аддаленая ад цэнтра (спец.).

П. сятчаткі вока.

|| прым. перыферы́йны, -ая, -ае і перыферы́чны, -ая, -ае (да 2 знач.).

пік, -а і -у, мн. -і, -аў м.

1. -а. Спічастая вяршыня гары.

2. -у, перан. Найвышэйшы ўздым у развіцці чаго-н., у якой-н. дзейнасці.

П. у рабоце.

3. нязм. Які адносіцца да кароткачасовага рэзкага ўздыму.

Гадзіны п. у рабоце транспарту.

арыента́цыя, -і, ж.

1. Уменне вызначыць сваё месцазнаходжанне.

А. на мясцовасці.

2. Дасведчанасць у чым-н. (кніжн.).

А. ў новай літаратуры.

А. ў пытаннях палітыкі.

3. на каго-што і якая. Накіраванасць дзейнасці ў інтарэсах каго-, чаго-н. (кніжн.).

А. на перадавую моладзь.

ахо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; незак., каго-што.

1. Абараняць ад чыйго-н. нападу, вартаваць, сцерагчы.

Чыгунку ахоўвала ўзмоцненая варта.

2. Берагчы, шанаваць.

А. прыроду.

3. Засцерагаць ад чаго-н. шкоднага.

А. ад сонца.

|| зак. ахава́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. ахо́ва, -ы, ж.