Verbum

вы́рубіць, -блю, -біш, -біць; -блены; зак., што.

1. Зрубіць, пабудаваць што-н.

Чаго і з сцяны не вырубіш? (загадка).

2. Здабыць руду, вугаль.

Вырубіў 102 тоны вугалю.

|| незак. выруба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. вы́рубка, -і, ДМ -бцы, ж. (да 2 знач.).

праду́кт, -у, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. Прадмет як вынік чалавечай працы (апрацоўкі, перапрацоўкі, даследавання і пад.).

П. абмену.

Манаграфія — п. шматгадовай працы.

Прадукты хімічнай перапрацоўкі дрэва.

2. перан. Вынік, гістарычнае параджэнне чаго-н. (кніжн.).

Мова — п. гістарычнага развіцця грамадства.

прасло́йка, -і, ДМ -йцы, ж.

1. гл. праслаіць.

2. мн. -і, -ло́ек. Тонкі слой, палоска паміж слаямі чаго-н.

Праслойкі іншага колеру ў белым мармуры.

3. мн. -і, -ло́ек, перан. Грамадская група, частка грамадства, арганізацыі, якая вызначаецца якімі-н. асаблівасцямі.

Сацыяльная п.

прыбо́р, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Набор прылад для чаго-н.

Чарнільны п.

Чайны п.

2. Прыстасаванне, спецыяльнае ўстройства, апарат для выканання якой-н. работы, рэгулявання, кантролю і пад.

Вымяральны п.

Награвальныя прыборы.

|| прым. прыбо́рны, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).

прыстраля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -я́ны; зак., што.

Пробнымі стрэламі вызначыць правільны прыцэл чаго-н.

П. гармату.

|| незак. прыстрэ́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыстрэ́лка, -і, ДМ -лцы, ж.; прым. прыстрэ́лачны, -ая, -ае (спец.) і прыстрэ́льны, -ая, -ае (спец.).

Прыстрэлачная шрапнель.

Прыстрэльны агонь.

прысы́паць, -плю, -плеш, -пле; -сы́п; -паны; зак.

1. што і чаго. Насыпаючы, дадаць.

П. зерня.

2. што і чым. Пасыпаць тонкім слоем.

П. папрэлыя месцы стрэптацыдам.

|| незак. прысыпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прысыпа́нне, -я, н. і прысы́пка, -і, ДМ -пцы, ж.

прытулі́цца, -улю́ся, -у́лішся, -у́ліцца; зак.

1. да каго-чаго. Шчыльна прыціснуцца, прыхіліцца.

П. да маці.

П. да сцяны.

2. Знайсці прытулак (у 1 знач.).

П. ў родных.

Каля лесу прытулілася хатка (перан.).

|| незак. прыту́львацца, -аюся, -аешся, -аецца і прытуля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

прычы́нны, -ая, -ае.

1. Які мае ці меў дачыненне да чаго-н.

Да ўсіх будынкаў у калгасе і мае рукі прычынныя.

2. Які выражае прычыннасць (у 2 знач.).

Прычынная сувязь з’яў.

3. У граматыцы: які паказвае на прычыну, мае значэнне прычыны.

П. злучнік.

запле́сці, -пляту́, -пляце́ш, -пляце́; -пляцём, -плецяце́, -плятуць; -пляці́; -пле́цены; зак., што.

1. Перавіваючы, сплесці.

З. касу.

2. Плетучы, закрыць (адтуліну, дзірку і пад.).

З. дзірку ў плоце лазой.

3. Пакрыць густым перапляценнем чаго-н.

Хмель заплёў усю агароджу.

|| незак. заплята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

зве́рху, прысл.

1. У напрамку ўніз.

З. пасыпалася лісце.

Глядзець з. ўніз (таксама перан.: адносіцца да каго-н. з пагардай, высакамерна).

2. З боку вышэйстаячых органаў.

Дырэктыва з.

3. Па паверхні, у верхняй частцы чаго-н.

Тлушч плавае з.

Масла сапсавалася толькі з.