суправаджа́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які служыць для суправаджэння чаго‑н., які накіроўваецца, пасылаецца адначасова з кім‑, чым‑н. Суправаджальны бланк да пасылкі.
2. Які суправаджае пітон., цесна звязаны з чым‑н. Суправаджальныя абставіны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трохко́лерны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае ў сваёй афарбоўцы тры колеры або які складаецца з трох частак розных колераў. Трохколерны сцяг.
2. Спец. Які ўзнаўляе шматколерны адбітак пры дапамозе трох колераў. Трохколерная фатаграфія.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэнаро́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да тапара (у 1 знач.). Тэнаровыя ноты. // Прызначаны для тэнара, які выконваецца тэнарам. Тэнаровая партыя. Тэнаровая арыя.
2. Які мае адносіны да тэнара (у 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цыркуля́рны 1, ‑ая, ‑ае.
Які з’яўляецца цыркулярам. Цыркулярны загад. Цыркулярнае пісьмо.
цыркуля́рны 2, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае форму акружнасці, круглы. Цыркулярны нож.
2. Які мае адносіны да цыркуляркі, з’яўляецца цыркуляркай. Цыркулярная піла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шамо́тавы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да шамоту; які з’яўляецца шамотам. Шамотавая гліна. // Выраблены з шамоту, які змяшчае шамот. Шамотавая цэгла. Шамотавыя вырабы. // Звязаны з вытворчасцю вырабаў з шамоту. Шамотавы завод. Шамотавы цэх.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вало́вік 1 ’кармавы бурак’ (Бір. Дзярж.), валовікі ’сталовыя буракі’ (КЭС). Да валовы (< вол).
Вало́вік 2. Гл. ваўнянка.
Вало́вік 3 ’пастух, які пасе валоў’ (З нар. сл.). Да валовы (пастух).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вухава́дны ’сварлівы’ (Мат. Гом.). Ад ву́ха і ва́дзіць (гл.), тут хутчэй за ўсё ў значэнні ’шкодзіць’, тады першаснае значэнне — ’той, які шкодзіць вушам (сваім крыкам і да т. п.)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Відавочца ’сведка здарэння, падзеі’ (КТС). Калька з рус. очевидец, аднак з польск. суфіксам Nomina agentis ‑ca (прасл. ‑ьca), які на ўсх.-слав. глебе даў ‑ец/‑ац; параўн. бел. відавочац.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ві́скат ’віск’ (БРС, КТС), рус. арханг. визготок ’віск’. Утворана ад віск (гл.) і суф. ‑ат (< прасл. ‑otъ < *‑oto‑), які служыў для абазначэння гукавога дзеяння або слыхавых уражанняў (Вступ., 151).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кука́н ’шнурок, на які нанізваецца злоўленая рыба’ (Сцяшк.), ’нізка рыбы’ (Сл. паўн.-зах.). Да кука 1 (гл.), паколькі гэта назва звязана з глушэннем рыбы. Першапачаткова кукан ’нізка глушанай рыбы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)