Ні́жнік ’валет (у картах)’ (Нас., Бяльк.), укр. ни́жник ’тс’, польск. niżnik ’тс’. Відаць, да ніжні, г. зн. ’які знаходзіцца ў паслядоўнасці буйных картаў на самым нізе’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

акружэ́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. акружаць — акружыць.

2. Становішча, пры якім хто‑, што‑н. знаходзіцца ў кальцы варожых войск. Трапіць у акружэнне. □ Ішлі байцы, якія выбраліся з нямецкага акружэння. Чорны.

3. Навакольныя абставіны, умовы існавання каго‑, чаго‑н. Геаграфічнае акружэнне. Капіталістычнае акружэнне. // Акружаючыя людзі, асяроддзе, у якім знаходзіцца хто‑н. Благое акружэнне. Уплыў акружэння.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ляжа́чы, ‑ая, ‑ае.

1. Такі, які ляжыць, знаходзіцца ў гарызантальным становішчы. Пад ляжачы камень вада не цячэ. Прыказка. / у знач. наз. ляжа́чы, ‑ага, м. — Эх вы, салдаты, салдаты! На ляжачага напалі, гуртом набеглі ды яшчэ рукі звязваеце, — з насмешкай прамовіў Сяргей. Колас.

2. Такі, які знаходзіцца ў пасцелі, не можа ўстаць, хадзіць (пра хворага). Ляжачы хворы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выдава́ться​II несов.

1. (выступать) выдава́цца, вытарка́ць, выпіна́цца, выпукля́цца;

2. (выделяться, отличаться) вызнача́цца;

3. (случаться, оказываться) разг. выпада́ць; выдава́цца, выдара́цца; знахо́дзіцца; см. вы́даться.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акаля́ць, ‑яе; незак., каго-што.

Знаходзіцца, размяшчацца вакол каго‑, чаго‑н.; акружаць. Апісанне вясковай галены, якая акаляе героя, не з’яўляецца самамэтай. У. Калеснік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэкана́т, ‑а, М ‑наце, м.

Адміністрацыйна-навучальнае кіраўніцтва факультэта на чале з дэканам. Рашэнне дэканата. // Памяшканне, дзе знаходзіцца гэта кіраўніцтва. Зайсці ў дэканат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

жанда́р, ‑а, м.

Паліцэйскі чын, які знаходзіцца на службе ў жандармерыі. Схапілі ў вёсцы жандары Ігната, Ад роднае хаты Пагналі за краты. Арочка.

[Фр. gendarme.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

малале́тні, ‑яя, ‑яе.

Якому нямнога год ад роду. Малалетні сведка. // Які знаходзіцца ў дзіцячым узросце. Свеціць месяц паўночны Па сон малалетняга сына. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падмаско́ўны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца, размешчаны пад Масквой, каля Масквы. Самалёт адарваўся ад бетоннай дарожкі падмаскоўнага аэрадрома і ўзяў курс на захад. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазазе́мны, ‑ая, ‑ае.

Які знаходзіцца за межамі зямлі. Само шчасце трэба шукаць не ў нейкіх пазаземных прасторах, а на зямлі, сярод людзей. Лойка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)