Verbum

о́птам, прысл.

1. Вялікай колькасцю (пра куплю і продаж тавараў). [Лялькевіч] вельмі ўзрадаваўся, калі нейкі камерсант, відаць, гандляр мясам ці, можа, іншым чым, запрапанаваў купіць усе яго бочкі, цэбры, вёдры оптам. Шамякін.

2. перан. Разм. Поўнасцю, адразу. Нельга таксама ацэньваць творы оптам, абоймамі, калі да адных прад’яўляюцца сапраўдныя крытэрыі, а другім свядома робіцца скідка на важнасць тэмы. Шкраба.

паразыхо́дзіцца, ‑дзіцца; ‑дзімся, ‑дзіцеся, ‑дзяцца; зак.

Разысціся — пра ўсё, многае або пра ўсіх, многіх. Увечары, калі хлопцы паразыходзіліся, хто ў парк, хто ў кіно, Сашка застаўся адзін у пакоі. Гроднеў. Толькі тады, калі дзяўчаты паразыходзіліся з гулянкі дамоў, ён, наламаўшы бэзу ў сваім агародчыку, прыйшоў да Ліды пад акно. Дайліда. Паразыходзіліся тыя хлопцы па свеце, хто куды. «ЛіМ».

пасілкава́цца, ‑куюся, ‑куешся, ‑куецца; зак.

Тое, што і падсілкавацца. Стары сядзеў на прызбе ў кажусе і пасмоктваў сваю піпку, якой ён ніколі не выпускаў з рота, хіба толькі тады, калі садзіўся за стол пасілкавацца або калі спаў. Колас. Да плота, дзе ён [Паўлік] стаяў, падышло чатыры мужчыны, з торбачкамі, у лапцях... — Вось тут прысядзем і пасілкуемся, — кажа адзін. Сташэўскі.

праклю́нуцца, ‑нецца; зак.

Разм.

1. Паказацца з яйка, прабіўшы шкарлупіну дзюбай (пра птушак). Кураняты праклюнуліся.

2. перан. Прарасці. Была такая пара, калі вось-вось з зямлі праклюнуцца вострыя зялёныя парасткі травы, калі на дрэвах пачала набракаць заедзь квецені. Сабаленка. На стале ў слоіку з-пад варэння тры галінкі вярбы. Коцікі на іх распусціліся, праклюнуўся зялёны лісток. Навуменка.

нава... (гл. нова...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужываецца замест «нова...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напрыклад: навагодні, навамодны.

накда́ўн, ‑а, м.

Стан баксёра ў час бою, калі ён, будучы збітым на падлогу, можа на працягу 10 секунд падняцца і працягваць бой.

[Англ. knock-down.]

палі..., (гл. полі...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужываецца замест «полі...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напрыклад: палітэхнікум, паліглот.

ніжня... (гл. ніжне...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужываецца замест «ніжне...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напрыклад: ніжняволжскі, ніжнялужыцкі.

паго́ршанне, ‑я, н.

Разм. Тое, што і пагаршэнне. У той момант, калі здавалася, што жыццё Налівайкі выратавана, наступіла рэзкае пагоршанне яго становішча. Гурскі.

нарада... (гл. народа...).

Першая састаўная частка складаных слоў; ужываецца замест «народа...», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напрыклад: нарадазнаўства, нарадапраўства.