вы́трашчыцца, ‑шчуся, ‑шчышся, ‑шчыцца; зак.
Разм. Шырока раскрыцца (пра вочы); вытарашчыцца. // Уставіцца на каго‑, што‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
Вадаплаўная птушка сямейства качыных з шырокай пляскатай дзюбай і кароткімі шырока расстаўленымі лапкамі.
Прыляцелі дзікія качкі.
|| памянш. ка́чачка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.
|| прым. качы́ны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
вы́трашчаны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад вытрашчыць.
2. у знач. прым. Шырока раскрыты (пра вочы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спартла́ндыя, ‑і, ж.
Школьныя, піянерскія лагеры, дзе шырока праводзяцца цікавыя спартыўныя заняткі, арганізуюцца спаборніцтвы па рухавых гульнях.
[Ад слоў спартыўны і ландыя — краіна.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пазяха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
Міжвольна сутаргава ўдыхаць і адразу выдыхаць паветра з шырока адкрытым ротам (пры жаданні спаць, пры стоме).
|| аднакр. пазяхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.
|| наз. пазяха́нне, -я, н.
|| прым. пазяха́льны, -ая, -ае (спец.).
Пазяхальныя рухі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
растапы́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак. (разм.).
1. Шырока раскінуць, расставіць, развесці рукі, ногі седзячы або стоячы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). перан. Распасцерціся ўшыркі, раскінуўшы вецце, галіны і пад.
Галіны дрэва растапырыліся ад ветру.
|| незак. растапы́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
усме́шлівасць, ‑і, ж.
Разм. Уласцівасць усмешлівага. Вясёлая ўсмешлівасць не сышла з твару, а расплылася шырока і засталася так. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
папулярызава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., каго-што (кніжн.).
1. Зрабіць (рабіць) зразумелым, даступным, папулярным (у 1 знач.).
П. навуковыя веды.
2. Зрабіць (рабіць) шырока вядомым, папулярным (у 2 знач.); распаўсюдзіць (распаўсюджваць).
П. новы метад.
|| наз. папулярыза́цыя, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пашы́раны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад пашырыць.
2. у знач. прым. Павялічаны; больш поўны, чым звычайна, па складу, па зместу. Пашыранае пасяджэнне. Пашыраная праграма.
3. у знач. прым. Шырока вядомы, шырока распаўсюджаны. Пашыраная з’ява. □ Іменна стварэнне камічнай сітуацыі праз супрацьпастаўленне — найбольш пашыраны прыём у гумарыстычных купальскіх песнях. Ліс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азбе́ст, ‑у, М ‑сце, м.
Вогнетрывалы мінерал валакністай будовы, які шырока выкарыстоўваецца ў тэхніцы; горны лён. Радовішча азбесту. Здабыча азбесту.
[Грэч. asbestos — незгасальны, пастаянны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)