двухкватэ́рны, ‑ая, ‑ае.
Які складаецца з дзвюх кватэр. Двухкватэрны драўляны домік, у якім жыла сям’я Кудзіных і куды спяшалася Марынка, стаяў на рагу далёкіх ад цэнтра ціхіх вулак. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэнтро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. цэнтраваць.
2. Пэўнае размяшчэнне цэнтра цяжару (машыны, механізма, збудавання і пад.) у адносінах да геаметрычных восей. Разлік цэнтроўкі самалёта.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сто́хлішча ‘гняздо, логава, котлішча’ (Сцяц. Сл., Сл. рэг. лекс.), ‘зборышча’ (слонім., Нар. словатв.). Дэрыват ад *стохнуць < тохнуць, тхаць (гл.) па мадэлі котлішча. Семантыку можна патлумачыць тым, што гнёзды, логавы маюць моцны непрыемны пах. Параўн. рус. дыял. за́хлище ‘аддаленае ад цэнтра месца, глухамань’ < *tux‑/*tъx‑ ‘тухлы’ (Беразовіч, Зб. Варбат, 30).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
закама́ндаваць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак.
Разм. Даць каманду, загадаць што‑н. зрабіць, выканаць. З цэнтра закамандавалі некаторым гарнізонам перамясціцца.. у акругу. Чорны. — Адчыняй! — уладна і сярдзіта закамандаваў хтось з двара. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глыбі́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.
Разм. Далёкія ад цэнтра населеныя пункты. / у вобразн. ужыв. Дагэтуль ён [мядзведзь] жыў сабе Недзе ў глыбінцы, Займаўся чым можна, Каб смутку пазбыцца. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэнтраімклі́вы, ‑ая, ‑ае.
1. Накіраваны ў час руху ад перыферыі да цэнтра; проціл. цэнтрабежны. Цэнтраімклівая сіла.
2. Такі, які праводзіць узбуджэнне ад перыферыі да цэнтральнай нервовай сістэмы (пра нервы). Цэнтраімклівыя нервовыя валокны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сіметры́я, ‑і, ж.
Суразмернае, прапарцыянальнае размяшчэнне частак чаго‑н. у адносінах да цэнтра, сярэдзіны; суразмернасць, прапарцыянальнасць у размяшчэнні чаго‑н. Сіметрыя частак чалавечага цела. □ Два сукаватыя фікусы расстаўлены па кутках, дзеля сіметрыі. Лось.
[Ад грэч. symmetria.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадме́сце, ‑я, н.
1. Пасёлак, размешчаны непадалёку ад горада, але за яго межамі.
2. Ускраіна горада, далёкая ад цэнтра. Праз пярэднія дзверы.. [сябры] ўскочылі ў трамвай і доўга ехалі, пятляючы па ўскраінах гарадскога прадмесця. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эксцэнтры́чнасць 1, ‑і, ж.
1. Тое, што і эксцэнтрыка (у 2 знач.), эксцэнтрыяда.
2. Уласцівасць эксцэнтрычнага. Эксцэнтрычнасць выразаў.
3. Эксцэнтрычны ўчынак. Што за эксцэнтрычнасці?
эксцэнтры́чнасць 2, ‑і, ж.
Зрушэнне цэнтра восі ў адзін бок. Эксцэнтрычнасць вобада.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
буды́ніна, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і будынак. Здалёк хатка здаецца досыць паважнай будынінай, і гэтую паважнасць ёй надае высока паднятая стромкая саламяная страха. Колас. Рэстаран — блізка ля цэнтра. Гэта белая цагляная будыніна ў адзін паверх. Лупсякоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)