ме́ншы
1. (по величине) ме́ньше, поме́ньше;
2. (по возрасту) моло́же, помоло́же;
3. (
4.
◊ па ~шай ме́ры — по ме́ньшей ме́ре
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ме́ншы
1. (по величине) ме́ньше, поме́ньше;
2. (по возрасту) моло́же, помоло́же;
3. (
4.
◊ па ~шай ме́ры — по ме́ньшей ме́ре
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
чалаве́к
1.
2.
◊ свой ч. — свой челове́к;
ч. з галаво́й — челове́к с голово́й;
душа́-ч. — душа́-челове́к;
ч. з цябе́! — что ты за челове́к!;
будзь ~кам! — будь челове́ком!;
ч. у футля́ры — челове́к в футля́ре;
са́мы апо́шні ч. —
ко́нчаны ч. — ко́нченый челове́к
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
верх
1.
взобра́ться на
верх соверше́нства верх даскана́ласці;
пальто́ с суко́нным верхом паліто́ з суко́нным ве́рхам;
2. верхи́
◊
одержа́ть верх узяць верх;
брать верх браць верх;
быть на верху́ блаже́нства быць на вяршы́ні шча́сця;
смотре́ть по верха́м глядзе́ць (падыхо́дзіць) павярхо́ўна;
нахвата́ться верхо́в нахапа́цца вяршко́ў.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
загна́ць
1.
2. (гоня, далеко увести) угна́ть;
◊ з. у магі́лу — свести́ в моги́лу;
з. у казі́ны рог — загна́ть в у́гол; припере́ть к стене́;
і саба́камі не заго́ніш — и соба́ками не заго́нишь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бли́зкий
1.
бли́зкий к о́бмороку блі́зкі да непрыто́мнасці;
бли́зкое родство́ блі́зкае свая́цтва, блі́зкая ро́днасць;
бо́лее бли́зкий больш блі́зкі, бліжэ́йшы;
пе́рвые снежи́нки — ве́стники бли́зкой зимы́ пе́ршыя сняжы́нкі — вестуны́ блі́зкай зімы́;
журнали́ст, бли́зкий к прави́тельственным круга́м журналі́ст, блі́зкі да ўра́давых ко́лаў;
2. бли́зкие
в кругу́ свои́х бли́зких сяро́д сваі́х блі́зкіх;
3. (в знач. сказуемого переводится наречием) блі́зка;
бли́зок день блі́зка дзень;
◊
быть в бли́зких отноше́ниях с кем быць у блі́зкіх адно́сінах з кім;
не бли́зкий свет не блі́зкі свет;
бли́зок ло́коть, да не уку́сишь блі́зка ло́каць, ды не ўку́сіш;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
малы́ I
○ мала́я ху́ткасць (ско́расць) —
мала́я лі́тара — строчна́я бу́ква;
мала́я кало́рыя — ма́лая кало́рия;
◊ мала́я ку́ча — мала́ ку́ча;
бяда́ мала́я — невелика́ беда́;
з малы́х гадо́ў — с ма́лых лет; с малоле́тства;
малы́я жа́рты — э́то не шу́тка;
м. залатні́к, ды дарагі́ —
з вялі́кага гро́му м. дождж —
малы́ II
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
после́дний
после́дняя инста́нция апо́шняя інста́нцыя;
за после́днее вре́мя за апо́шні час;
после́дний сорт апо́шні сорт (гату́нак);
◊
игра́ть не после́днюю роль ады́грываць не апо́шнюю ро́лю;
э́то после́днее де́ло гэ́та апо́шняя спра́ва;
после́дние времена́ (наста́ли) апо́шні час (наста́ў);
после́дний крик мо́ды апо́шні крык мо́ды;
после́днее прости́ сказа́ть апо́шняе дару́й сказа́ць;
после́дний путь апо́шні шлях;
после́дняя спи́ца в колесни́це апо́шняя спі́ца ў калясні́цы;
до после́днего да апо́шняга;
до после́дней возмо́жности да апо́шняй магчы́масці;
до после́днего дыха́ния да апо́шняга дыха́ння;
до после́дней ка́пли кро́ви да апо́шняй кро́плі крыві́;
до после́дней ни́тки да апо́шняй ні́ткі;
испусти́ть после́дний вздох скана́ць;
спать (засну́ть, усну́ть) после́дним сном спаць (засну́ць) апо́шнім сном.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разI
в пе́рвый раз пе́ршы раз;
в тот раз той раз, таго́ ра́зу, тады́;
◊
вот тебе́ и раз! вось табе́ і на (раз)!;
раз (и) навсегда́ раз (і) назаўсёды;
раз-два и гото́во раз-два і гато́ва;
раз-два и обчёлся раз-два і ўсё;
раз-друго́й раз-другі́;
раз за ра́зом раз-по́раз, раз за ра́зам;
раз от ра́зу што да́лей, то…; дале́й-бо́лей;
раз плю́нуть раз плю́нуць;
в
ино́й раз, друго́й раз і́ншы раз, другі́ раз, часа́мі, ча́сам;
не раз не раз;
ни в ко́ем ра́зе ні ў я́кім ра́зе;
дать раза́ раз сту́кнуць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аж
1. частица
2.
3. частица с предлогами да, за
4.
5. союз следствия так что да́же; (при наличии в главном предложении указ. мест. или нареч. — ещё) что да́же;
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
апо́шні
◊ ады́грываць не ~нюю ро́лю — игра́ть не после́днюю роль;
а. з магіка́н — после́дний из могика́н;
~няе сло́ва — (чаго) после́днее сло́во (чего);
~няя гадзі́на — после́дний час;
да ~няй кро́плі (ка́плі) крыві́ — до после́дней ка́пли кро́ви;
да (~няй) ні́ткі — до (после́дней) ни́тки;
з ~ніх сіл — из после́дних сил;
да ~няй ступе́ні — до после́дней сте́пени;
~няя во́ля — после́дняя во́ля;
са́мы а. чалаве́к —
а. час (наста́ў) — после́дние времена́ (наста́ли);
а. крык мо́ды — после́дний крик мо́ды;
а. шлях — после́дний путь;
~няя спі́ца ў калясні́цы — после́дняя спи́ца в колесни́це;
да ~няга — до после́днего;
адда́ць а. доўг — отда́ть после́дний долг;
спаць (засну́ць) ~нім сном — спать (засну́ть, усну́ть) после́дним сном;
да ~няга дыха́ння — до после́днего вздо́ха;
а. гра́дус — из рук вон пло́хо, после́дняя сте́пень; после́днее де́ло;
пе́ршы і а. раз — пе́рвый и после́дний раз
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)