усюдыі́сны, ‑ая, ‑ае.

1. Які ўсюды прысутнічае, усюды існуе (паводле рэлігійных уяўленняў — пастаянны эпітэт бога).

2. Разм. жарт. Які ўсюды паспявае, ва ўсім прымае ўдзел. Усюдыісныя рэпарцёры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́праміць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., што.

Зрабіць прамым, без звілін, паваротаў і пад.; выпрастаць. Выпраміць канал, дарогу, прасеку, лінію.

•••

Выпраміць ток (спец.) — ператварыць пераменны электрычны ток у пастаянны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штогадзі́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які адбываецца, бывае, праводзіцца і пад. кожную гадзіну. Штогадзінныя пробы металу. Штогадзіннае вымярэнне тэмпературы вады ў моры.

2. Які бывае вельмі часта; пастаянны. Штогадзінная небяспека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нязме́нны, -ая, -ае.

1. Такі, які не змяняецца, не можа быць зменены; пастаянны.

Нязменныя прынцыпы.

2. Заўсёдны, звычайны для каго-, чаго-н.; заўсёды аднолькавы.

Н. капялюш.

3. Такі, якога не зменьваюць.

Н. старшыня.

4. У граматыцы: часціны мовы, якія не маюць форм скланення і спражэння.

|| наз. нязме́ннасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заця́ты, -ая, -ае.

1. Упарты, настойлівы ў ажыццяўленні чаго-н.

З. чалавек.

Зацятая барацьба.

Зацятая спрэчка.

2. перан. Працяглы, пастаянны, нязменны.

Зацятая варожасць.

З. боль.

3. Скрытны; затоены, насцярожаны.

Ён чалавек горды і з.

Зацятая маўклівасць.

4. Вельмі адданы чаму-н., заўзяты.

З. балельшчык.

|| наз. заця́тасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прагрэ́сія, ‑і, ж.

У матэматыцы — рад лікаў, у якім кожны атрымліваецца з папярэдняга шляхам прыбаўлення пастаяннага для данай прагрэсіі ліку (арыфметычная прагрэсія) або шляхам памнажэння на пастаянны лік (геаметрычная прагрэсія).

[Ад лац. progressio — рух наперад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

заўсёдашні, ‑яя, ‑яе.

Які бывае заўсёды; пастаянны, звычайны. У цэху быў заўсёдашні рытм працы. Сабаленка. Бацька і маці звычайна спакойна выслухоўвалі дзеда — яго заўсёдашняя пахвальба была ім у прывычку. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штохвілі́нны, ‑ая, ‑ае.

1. Які бывае, адбываецца, праводзіцца і пад. кожную хвіліну. Штохвілінныя сігналы.

2. Пастаянны, бесперапынны; вельмі часты. Штохвілінная небяспека. □ Надакучвала.. [Багуцкаму] ўся гэтая нудная дыскусія, штохвілінная неабходнасць падладоювацца пад гэтага невука. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штат¹, -у, М шта́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Пастаянны склад супрацоўнікаў якой-н. установы.

Скарачэнне штатаў.

Залічыць у ш.

2. звычайна мн. Дакумент пра лік і пасады супрацоўнікаў установы і іх функцыі.

Пераглядаць штаты.

◊

Належыць па штаце — пра тое, што адпавядае службоваму, грамадскаму становішчу, заслугам і пад.

|| прым. шта́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераўтвары́ць сов., в разн. знач. преобразова́ть;

п. жыццё — преобразова́ть жизнь;

п. — пераме́нны ток у пастая́нны преобразова́ть переме́нный ток в постоя́нный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)