неакура́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які не захоўвае парадку, дакладнасці. Неакуратны плацельшчык. □ Неакуратны ж і неадначасны збор перашкаджае нармальнаму ходу заняткаў. Колас.
2. Нядбайна зроблены, недакладна выкананы. Неакуратны надпіс.
3. Неахайны ў адносінах да сваіх рэчаў. Неакуратны вучань.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
даро́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Уст. Атрыманы ў падарунак, падараваны. Дароўны сервіз.
2. Які пацвярджае падарунак, дар. Дароўны надпіс. Дароўны запіс. // у знач. наз. даро́ўная, ‑ай, ж. Спец. Дакумент, які замацоўвае падараваную маёмасць за тым, хто атрымаў яе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прысвячэ́нне, ‑я, н.
Надпіс, уступная частка твора, дзе паказваецца, каму аўтар прысвячае гэты твор. «Катэхізіс» мае прадмову — прысвячэнне кнігі князям Радзівілам, пад апекай якіх працаваў Будны. Шакун. — Ведаеш, Янка, трэба ў нашу валачобную песню дадаць прысвячэнне Вользе Сцяпанаўне. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гравірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны; незак., што.
Выразаць узоры, надпісы на якім-н. цвёрдым прадмеце, матэрыяле.
Г. партрэт.
Г. надпіс на гадзінніку.
|| зак. вы́гравіраваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны і награвірава́ць, -ру́ю, -ру́еш, -ру́е; -ру́й; -рава́ны (спец.).
|| наз. гравірава́нне, -я, н. і гравіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, ж.
|| прым. гравірава́льны, -ая, -ае і гравіро́вачны, -ая, -ае.
Гравіравальныя інструменты.
Гравіровачныя работы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
фарысе́йскі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да фарысея (у 1 знач.).
2. Уласцівы фарысею (у 2 знач.); ханжаскі, крывадушны. Акопы заараў стальны парог, Прабітыя ў зямлі сатлелі каскі, Жалезныя крыжы, падковы, спражкі, Дзе фарысейскі надпіс: «З намі бог». Жычка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Леге́нда ’народнае паданне аб якой-небудзь падзеі, асобе, якое выдаецца і ўспрымаецца як імавернае’, ’вымысел, што-небудзь неверагоднае’, ’сукупнасць умоўных знакаў на карце, плане’, ’надпіс на манеце’, ст.-бел. леенда ’апавяданне’ (1646 г.), смал. легендить ’малоць лухту, бязглуздзіцу’. Запазычана са ст.-польск. мовы (Булыка, Запазыч., 186) або з с.-лац. legenda ’жыцці святых, апавяданне пра жыццё святога’ < legendus ’тое, што трэба чытаць (штодзённа) у царкве (касцёле)’ < legere ’чытаць’ (Слаўскі, 4, 114–115; Фасмер, 2, 473 з літаратурай).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
зама́заць, -а́жу, -а́жаш, -а́жа; -ма́ж; -а́заны; зак., што.
1. гл. мазаць.
2. Пакрыць слоем фарбы, мазі.
З. надпіс чарнілам.
3. Заляпіць замазкай або чым-н. мяккім, ліпкім.
З. дзіркі ў сценах глінай.
4. перан. Знарок прыкрыць, замаскіраваць (разм.).
З. недахопы.
|| незак. зама́зваць, -аю, -аеш, -ае (да 2—4 знач.).
|| наз. зама́званне, -я, н. і зама́зка, -і, ДМ -зцы, ж. (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пахло́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго або чым і без дап.
Разм. Хлопаць некаторы час; хлопнуць некалькі разоў. І Гулак па-прыяцельску пахлопаў Мікіту па плячы. Колас. Надпіс каменданту, відаць, спадабаўся, бо ён у другі раз пахлопаў маладога камерсанта па плячы, пачаставаўшы пры гэтым [цы]гарэтай. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́сечы, -секу, -сечаш, -сеча; -сечам, -сечаце, -секуць; вы́сек, -кла; -сечы; -сечаны; зак., што.
1. Ссячы ўсё, знішчыць.
В. лес.
2. Выбраўшы, ссячы.
В. жардзіну.
3. Секучы, дастаць, выняць або вырабіць.
В. кавалак лёду.
4. Выразаць з каменя ці на камені.
В. надпіс.
В. бюст.
5. Здабыць ударам па крэмені, выкрасаць.
В. іскру.
|| незак. высяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. вы́сечка, -і, ДМ -чцы, ж. (да 1—4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
заце́рці, затру́, затрэ́ш, затрэ́; затро́м, затраце́, затру́ць; зацёр, -це́рла; затры́; -цёрты; зак.
1. што. Тручы, зрабіць нябачным, знішчыць.
З. надпіс.
З. мокрыя сляды на падлозе.
2. каго-што. Сціснуць, пазбавіць магчымасці свабодна рухацца.
Ільды зацёрлі карабель.
З. у натоўпе.
3. перан., каго (што). Наўмысна перашкодзіць каму-н. праявіць сябе, прасунуцца па службе (разм.).
З. маладога спецыяліста.
4. што. Прыгатаваць расціраннем, замешваннем.
З. муку.
|| незак. заціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)