зашчырэ́ць
‘пачаць дбайна, старанна, рупна рабіць што-небудзь, завіхацца каля, вакол чаго-небудзь; пачаць з прыхільнасцю, любоўю і пад. ставіцца да каго-небудзь’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зашчырэ́ю |
зашчырэ́ем |
| 2-я ас. |
зашчырэ́еш |
зашчырэ́еце |
| 3-я ас. |
зашчырэ́е |
зашчырэ́юць |
| Прошлы час |
| м. |
зашчырэ́ў |
зашчырэ́лі |
| ж. |
зашчырэ́ла |
| н. |
зашчырэ́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
зашчырэ́й |
зашчырэ́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
зашчырэ́ўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
задымі́цца¹, -ымлю́ся, -ы́мішся, -ы́міцца; зак.
Пацямнець ад дыму, сажы; задымець¹.
Каля такой работы скора задымішся.
Столь задымілася.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
хмызня́к, -у́, мн. -і́, -о́ў, м.
Кусты, зараснік.
Каля рэчкі быў густы х.
|| прым. хмызняко́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рэ́піца, -ы, ж.
У пазваночных жывёлін: канцавая частка пазваночніка, якая выступае каля хваста.
|| прым. рэ́пічны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыса́ды, -са́д.
Дрэвы, пасаджаныя вакол, каля чаго-н. (дарогі, вуліцы, будынка і пад.).
Шлях абрамлялі бярозавыя п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адагрэ́цца сов. отогре́ться;
а. каля́ пе́чкі — отогре́ться у пе́чки
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
піка́п, -а, мн. -ы, -аў, м.
Невялікі аўтамабіль для перавозкі грузаў і пасажыраў, з адкіднымі сядзеннямі каля бартоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ля¹, прыназ. з Р.
Тое, што і каля (у 1 і 2 знач.).
Л. дарогі стаяў збуцвелы крыж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
аціра́цца несов., прост. пренебр. тере́ться, отира́ться; окола́чиваться;
лю́біць а. каля́ нача́льства — лю́бит тере́ться во́зле нача́льства;
а. каля́ магазі́на — окола́чиваться во́зле магази́на
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
згру́дзіцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -дзіцца; зак. (разм.).
Сабрацца гуртам; стоўпіцца.
З. каля стала.
|| незак. згру́джвацца, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)