черво́нный​I прил.

1. / черво́нное зо́лото чырво́нае (чы́стае) зо́лата;

2. (красный) уст. чырво́ны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перкаля́цыя, ‑і, ж.

Спец. Спосаб вышчалочвання руд (пераважна медных акісленых і тых, у якіх утрымліваецца золата).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

біметалі́зм, ‑у, м.

Грашовая сістэма, пры якой у якасці плацежнага сродку выкарыстоўваюцца адначасова два металы (золата і срэбра).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

амальга́ма, ‑ы, ж.

Сплаў некаторых металаў (золата, срэбра і інш.) з ртуццю, а таксама раствор металу ў ртуці.

[Фр. amalgame з араб.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

суса́ль, ‑і, ж., зб.

Тонкія пласцінкі золата, срэбра, волава, медзі, якія служаць для дэкаратыўнага аздаблення якіх‑н. вырабаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шліхавы́, ‑ая, ‑ое.

Спец. Які мае адносіны да шліху. Шліхавы аналіз. // Які з’яўляецца шліхам. Шліхавое золата. Шліхавая плаціна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саморо́док прям., перен. самаро́дак, -дка м.;

саморо́док зо́лота самаро́дак зо́лата;

писа́тель-саморо́док пісьме́ннік-самаро́дак;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Зо́лак ’пачатак світання’. Рус. пск. зо́лок ’тс’. Паводле Даля (1, 691), таго ж кораня, што золата, жоўты. Тады тую ж форму мае злак, злакі (гл.). Семантычная сувязь з і.-е. коранем *gʼhlōʼ, да якога ўзводзяцца зялёны, зала́ 1, золата, верагодная, тым больш што ў сям’і гэтых слоў ст.-англ. glōm ’прыцемак, паўсвятло’ (у жоўты корань пачынаўся з *g‑). Шыманскі, RS, 40, 1, 43–45; Коген, Запіскі, 2, 9, 88.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чыстапро́бны, ‑ая, ‑ае.

Найвышэйшай пробы, найвышэйшай якасці, без дамешак (пра золата, серабро). Чыстапробнае золата. // перан. Іран. Які мае ўсе прыкметы, якасці (звычайна адмоўныя); сапраўдны. Чыстапробны нягоднік. □ [Субяседнік:] — Так і жывём і нікога не баімся, нават самога паліцэйскага, бо ў нас патэнты і мы не хто іншыя, як чыстапробныя бізнесмены. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

монаметалі́зм, ‑у, м.

Спец. Грашовая сістэма, пры якой у аснову грашовага абарачэння пакладзены адзін валютны метал (золата або серабро).

[Ад грэч. mónos — адзін і лац. metallum — метал.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)