отарыналарынгало́гія, ‑і, ж.

Медыцынская клінічная дысцыпліна, якая вывучае прычыны ўзнікнення, спосабы лячэння і прафілактыку захворванняў вуха, носа і горла.

[Ад грэч. ús, ōtós — вуха, rhis, rhinos — нос, lárynx, láryngos — гартаць і logos — навука.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вухадралы ’?’ (Ракітны, КТС). Відаць, іранічнае ўтварэнне ад вуха (гл.) і драць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

баяні́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Музыкант, які іграе на баяне. Баяніст, доўгі дзяцюк, прыклаўшы вуха да мяхоў, ляніва расцягваў баян. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пахітры́ць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак.

Хітрыць некаторы час. Выслухаўшы, каваль зашаптаў яму ў самае вуха: — Які ты нездагадлівы! Ты пахітры розумам. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Наву́шнік ’вуха ў шапцы-вушанцы; спецыяльнае прыстасаванне для аховы вушэй ад холаду; прылада, якая надзяваецца на вушы для праслухоўвання гукаперадач і гуказапісаў’ (ТСБМ). Усходнеславянскае ўтварэнне ад вуха (ухо), параўн. рус. наушник, укр. наушник ’тс’; падобныя незалежныя ўтварэнні вядомы ў многіх славянскіх мовах, параўн., напрыклад, в.-луж. nawušnik ’завушніца’ і г. д.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прытулі́ць, -улю́, -у́ліш, -у́ліць; -у́лены; зак.

1. каго-што. Шчыльна або з пяшчотай прыціснуць, прыхіліць да сябе.

П. трубку да вуха.

П. дзіця да грудзей.

2. каго (што). Даць прытулак (у 1 знач.), узяць пад сваю апеку.

П. сірот.

|| незак. прыту́льваць, -аю, -аеш, -ае і прытуля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Ву́шнік ’навушнік’ (Байк. і Некр., Гарэц.). Магчыма, наватвор 20‑х гадоў ад ву́ха, вушны́ для перакладу рус. наушник.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

нашапта́ць, -шапчу́, -шэ́пчаш, -шэ́пча; -шапчы́; -шапта́ны; зак.

1. што, чаго і без дап. Нагаварыць шэптам што-н.

Н. на вуха.

2. перан., без дап. Нагаварыць на каго-н., напляткарыць.

3. на што. У народных павер’ях: начараваць, выказаць замову.

Н. на ваду.

|| незак. нашэ́птваць, -аю, -аеш, -ае; наз. нашэ́птванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лабіры́нт, -а, М -нце, мн. -ы, -аў, м.

1. У Старажытнай Грэцыі і Егіпце — будынак з мноствам пакояў і складанымі, заблытанымі хадамі, з якога цяжка было выйсці.

2. перан. Складанае, заблытанае становішча, размяшчэнне чаго-н.

Л. вуліц.

Л. думак.

3. Унутранае вуха чалавека і пазваночных жывёл (спец.).

|| прым. лабіры́нтавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

панаве́ць, ‑ее; зак.

Зрабіцца навейшым, абнавіцца. На касынцы сапраўды было многа пылу, аж белы струменьчык мільгануў паўз вуха, як [дзяўчына] страпянула. Касынка адразу нібы панавела. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)