рыба́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

Чалавек, які займаецца рыбнай лоўляй як промыслам, а таксама як аматар рыбнай лоўлі.

Калі бацька р., дык і дзеці ў ваду глядзяць (з нар.).

|| ж. рыба́чка, -і, ДМ -чцы, мн. -і. -чак.

|| прым. рыба́цкі, -ая, -ае і рыба́чы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Во́ччабацька’ (у пачатку малітвы «Отче наш…») (Нас., Нік., Оч.). Рус. вотча ’тс’. Са ст.-рус. отче, кліч. скл. ад otьcь.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гайце́цбацька’ (Сцяшк.). Форма слова айце́ц з пратэтычным г‑. Запазычанне (ужо ў ст.-бел. мове) з польск. ojciec. Гл. ЭСБМ, 1, 98.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чува́ць, у форме інф. і ў знач. вык.

1. Можна чуць, чуецца.

Ч., як дождж барабаніць у шыбы.

2. Ёсць звесткі пра каго-, што-н. (разм.).

Што ч. на свеце? Бацька не вярнуўся з вайны, і нічога не чуваць пра яго.

3. Успрымацца органамі пачуццяў.

Ч. пах дыму.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змякчы́цца, -чу́ся, -чы́шся, -чы́цца; -чы́мся, -чыце́ся, -ча́цца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць больш мяккім, эластычным.

Скура змякчылася.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.) перан. Аслабець, зменшыцца.

Боль змякчыўся.

Гнеў змякчыўся.

3. перан. Стаць менш суровым.

Бацька змякчыўся.

Сэрца змякчылася.

|| незак. змякча́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

|| наз. змякчэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чаму́¹, прысл.

1. пыт. 3 якой прычыны.

Ч. ты спазніўся?

2. адноснае. Ужыв. ў якасці злучальнага слова ў дапаўняльных сказах і адпавядае словам: па якой прычыне.

Маці даведалася, ч. сын спазніўся.

3. у знач. злуч. Далучае сказы са знач. выніку і адпавядае словам: таму, у выніку гэтага.

Бацька захварэў.

Вось ч. не паехаў у горад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

размахну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.

1. Зрабіць узмах рукой для ўдару, кідання і пад.

2. перан. Вызначыцца шырынёй, смеласцю ва ўчынках, паўнатой праяўлення якой-н. дзейнасці (разм.).

Бацька жаніў сына, ды так размахнуўся, што паўсвету заклікаў гасцей.

|| незак. разма́хвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. разма́х, -у, м. Шырокі р. Р. будаўніцтва.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ады́стар, прысл.

Уст. Якраз як, кропля ў кроплю. Сын адыстар бацька.

[Ад лац. adinstar — падобна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Важа́ты1 ’возчык сват на вяселлі, пасаду якога выконвае хросны бацька’ (Нас.). Да вазіць.

Важа́ты2 ’кіраўнік піянераў’ (КТС). З рус. вожатый ’тс’. Пра апошняе гл. Шанскі, ЭИРЯ, I, 61–72.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ба́тюшка

1. (отец) уст. ба́цька, -кі м., та́та, -ты м.;

2. (в обращении) уст. ба́цька, -кі м., ба́цюхна, -ны м., та́та, -ты м., та́тка, -кі м.;

3. (священник) разг. ба́цюшка, -кі м.;

ба́тюшки мои! в знач. межд. ба́цюхны мае́!, (а) ма́мачкі!;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)