іко́л, ікла́, мн. іклы́ і (з ліч. 2, 3, 4) іклы́, ікло́ў, м.
1. Зуб, які знаходзіцца непасрэдна за разцамі ў чалавека і млекакормячых.
2. Зуб вялікіх памераў, які выступае з рота ў некаторых жывёлін і служыць для нападу і абароны.
І. слана.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нахмы́ліцца, ‑ліцца; зак.
Прыціснуўшы вушы, падрыхтавацца да нападу або абароны (пра каня). Конь раптам нахмыліўся і, узмахнуўшы галавой, кінуўся на хлопчыка. Сіняўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ГТО («Гото́в к труду́ и оборо́не СССР») уст. ГПА («Гато́ў да працы і абаро́ны СССР»).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абаро́на, ‑ы, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. абараняць — абараніць і абараняцца — абараніцца.
2. Сукупнасць сродкаў, накіраваных на забеспячэнне краіны, народу ад нападу ворагаў. Абарона сацыялістычнай Айчыны ёсць свяшчэнны абавязак кожнага грамадзяніна СССР. Канстытуцыя СССР.
3. Сістэма абарончых збудаванняў. Прарваць абарону праціўніка. Участак абароны.
4. Абарончы бок у судовым працэсе, у гульні. Пярэчанне абароны. Гуляць у абароне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Траншэ́я ’выкапаны глыбокі роў для абароны’ (ТСБМ, Некр. і Байк.). Праз рус. транше́я ’тс’ з франц. tranchée ’роў, траншэя для закладкі фундамента, катлаван’, ’траншэя’ < trancher ’рэзаць, адсякаць’ (Фасмер, 4, 94; Чарных, 2, 258; Даза, 759; ЕСУМ, 5, 621).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
сатысфа́кцыя, ‑і, ж.
У феадальна-дваранскім грамадстве — задавальненне ў форме паядынку, дуэлі, якое даецца абражальнікам па патрабаванню абражанага для абароны гонару. Патрабаваць сатысфакцыі.
[Лац. satisfactio — задавальненне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
браняве́жа, ‑ы, ж.
Закрытая бранявая канструкцыя на ганках, баявых машынах пяхоты, бронетранспарцёрах, бронепаяздах і пад. для размяшчэння ўзбраення і абароны асабовага складу; бранявая вежа.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
баталі́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Мастак, творы якога прысвечаны ваеннай тэматыцы. Экспазіцыя музея абароны Брэсцкай крэпасці папаўняецца яшчэ адным мастацкім творах маладога баталіста. «Беларусь».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падрыхтава́цца, ‑туюся, ‑туешся, ‑туецца; зак.
Падрыхтаваць сябе да чаго‑н. Падрыхтавацца да зкзаменаў. Падрыхтавацца да вясны. □ Танкі сталі веерам, падрыхтаваліся да кругавой абароны... Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нацыяна́л-дэмакра́т, ‑а, М ‑раце, м.
Член буржуазнай партыі, для якой характэрныя рэакцыйная ідэалогія і палітыка абароны інтарэсаў буржуазіі сваёй нацыі пад прыкрыццём фальшывага сцяга «агульнанацыянальных» інтарэсаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)