Verbum

неаха́йны, ‑ая, ‑ае.

1. Які не захоўвае чыстаты, парадку. Неахайная гаспадыня. // Які ўтрымліваецца ў беспарадку, неакуратным стане. Неахайны пакой. □ Параход наводзіў туалет. Дні праз два зямля, канечны порт, не з’яўляцца ж туды неахайным карытам. Лынькоў.

2. Зроблены абы-як, без стараннасці. Неахайная работа.

недалёчка, прысл.

Разм.

1. Зусім блізка; побач. Ужо цямнела, як прыселі.. [дзед і Міколка] адпачыць у лесе, недалёчка ад чыгункі. Лынькоў.

2. у знач. вык. Аб нязначнай адлегласці да каго‑, чаго‑н. А ігруша — вось яна, недалёчка зусім, толькі прабегчы трохі па сцежцы да гумна. Крапіва.

непрае́зджы, ‑ая, ‑ае.

Цяжкі або немагчымы для праезду. Бярлога была ў дзікім гушчарніку, ніхто не парушаў спакой, хаця і праходзіла недалёка лясная дарога, але была яна глухой і непраезджай. Лынькоў. Сэрца .. [Даніка] стукала трывожна, часта, — а што калі дарога акажацца зусім непраезджай?.. Краўчанка.

прастрэ́льваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што.

1. Незак. да прастрэліць.

2. Незак. да прастраляць (у 1 знач.).

3. Страляючы, паражаць агнём (які‑н. участак, прастору). Немцы прастрэльвалі кожны глухі закутак. Лынькоў. Гітлераўцы амаль бесперапынна асвятлялі .. [ поле] ракетамі, прастрэльвалі з кулямётаў трасіруючымі кулямі. «Звязда».

прыжму́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.

Зморшчыўшы, сціснуўшы павекі, прыкрыць, прыплюшчыць (вочы, вока). Прыжмурыўшы вока, Міколка ўглядаецца ў далёкую грушу. Лынькоў. — Выбачайце, што патурбавала, — прыжмурыла вочы ад электрычнага святла Кацярына. Пальчэўскі. Дзед прыжмурыў вочы, і скупая ўсмешка прабегла па яго твары. Якімовіч.

прыкархну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Разм. Заснуць на кароткі час; задрамаць. Вялікая слабасць, стома разлівалася па ўсяму целу — от бы сесці пад куст.. прыкархнуць на хваёвым вецці. Лынькоў. [Амеля:] — Пакуль бабы раніцай папрыходзяць лён церці, то прыкархнеш у цяпле гадзіну каторую. Лобан.

патра́та, ‑ы, ДМ ‑раце, ж.

Разм. Трата, выдатак. Яму б тыя грошы, ён даў бы ім рады. Віскі ёй [маці] не трэба, цыгарэты не трэба, адно што на царкву сваю часам патраціцца, дык невялікія то патраты. Сапраўды, якія патрэбы ў старых? Лынькоў.

паўнамо́цтва, ‑а, н.

Права, дадзенае каму‑н. на што‑н. Дэпутацкія паўнамоцтвы. □ Ён ужо дакарае сябе, што пагарачыўся. Паўнамоцтваў крычаць .. [Веньяміну] ніхто не даваў. Навуменка. [Штрыпке:] — Я вам даю, у даным выпадку, поўную свабоду і паўнамоцтвы рабіць усё, каб наладзіць працу ў дэпо. Лынькоў.

по́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Пакрыты потам. Сціхлі і музыканты.. Яны выціралі хусцінкамі потныя твары. Лынькоў. Кісель нарэшце скончыў сваю прамову і, выціраючы хусткай шыю і шырокі потны лоб, пайшоў на сваё месца ў прэзідыуме. Паслядовіч.

2. Тое, што і запацелы. Потныя шыбы.

пракаве́тны, ‑ая, ‑ае.

Вельмі стары, даўні, векавечны. Дарога была выкаўзаная, добра пратораная саньмі і зацішная, бо ішла яна дзе чарналессем, а дзе і пракаветным борам. Сабаленка. На вачах выпростваў горад свае пракаветныя крывыя вуліцы, падаваўся ўшыркі, рос угору гмахам новых камяніц. Лынькоў.