Verbum

стапрацэ́нтны, -ая, -ае.

1. Які мае ў сабе сто працэнтаў чаго-н.

С. раствор.

2. Які поўнасцю адпавядае норме, якім-н. патрабаванням.

Стапрацэнтнае выкананне плана.

3. Сапраўдны, поўнасцю выражаны ў сваіх якасцях (разм.).

С. інтэлігент.

|| наз. стапрацэ́нтнасць, -і, ж.

старо́нні, -яя, -яе.

1. Які не мае адносін да гэтага калектыву, сям’і і пад.; чужы.

Староннія людзі.

2. Не свой, не ўласны, чый-н.

Старонняя падтрымка.

3. Які не мае непасрэдных, прамых адносін да чаго-н.; пабочны.

С. шум.

увалачы́, -лаку́, -лачэ́ш, -лачэ́; -лачо́м, -лачаце́, -лаку́ць; -ло́к, -лакла́, -ло́; -ло́чаны; зак., каго-што (разм.).

1. Уцягнуць, з цяжкасцю ўнесці ўнутр чаго-н.

У. мех з бульбай у сенцы.

2. Украсці.

Воўк увалок авечку.

|| незак. увалака́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

ужо́.

1. прысл. Указвае на канчатковасць, завершанасць чаго-н.

Ужо пайшоў.

Ты ўжо не маленькая.

2. прысл. Нарэшце.

Супакойся ты ўжо!

3. часц. узмацн. Ужыв. для падкрэслівання, акцэнтавання асобнага слова.

Не так ужо дрэнна.

Ужо не раз яму казалі.

уратава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; -тава́ны; зак., каго-што (разм.).

Уберагчы, захаваць у цэласці, пазбавіць ад чаго-н. непрыемнага, непажаданага.

У. ураджай.

У. дзіця ад прастуды.

|| незак. урато́ўваць, -аю, -аеш, -ае; наз. урато́ўванне, -я, н.

|| наз. уратава́нне, -я, н.

цырымо́нія, -і, мн. -і, -ній, ж.

1. Устаноўлены ўрачысты абрад, парадак правядзення чаго-н.

Вясельная ц.

Ц. прыёму.

2. перан., звычайна мн. Вымушанасць, ненатуральнасць у паводзінах.

Навошта гэтыя цырымоніі? Без цырымоній.

|| прым. цырымо́нны, -ая, -ае.

Ц. паклон.

Ц. госць.

часці́на, -ы, мн. -ы, -цін, ж. (разм.).

Тое, што і частка (у 1—3 знач.); вялікая, значная частка чаго-н.

○

Часціны мовы — лексіка-граматычныя разрады слоў, якія характарызуюцца агульнымі лексічнымі і граматычнымі адзнакамі, агульнасцю асноўных сінтаксічных функцый у сказе.