тлумача́льны

1. (дающий разъяснения) поясни́тельный, объясни́тельный;

~ныя сло́вы — грам. поясни́тельные слова́;

2. (содержащий толкование) толко́вый;

т. сло́ўнік — толко́вый слова́рь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тра́пны

1. ме́ткий;

т. стрэл — ме́ткий вы́стрел;

2. перен. уда́чный, ме́ткий;

т. вы́раз — уда́чное выраже́ние;

~нае сло́ва — ме́ткое сло́во

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шпа́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; незак., што і без дап.

Разм. Рабіць што‑н. з асобай сілай, энергіяй, імпэтам і пад. Захапіўшы ў першай пары Янка Маньку, Юрка Раю, Даюць дыхту, даюць жару, «Сербіянку», «Польку» шпараць. Купала. Слова за слова і ўжо цэлую прамову шпарыць жандар. Лынькоў. Матацыклісты шпараць па шашы. Паветра рэжуць, як электрапілы, У рокаце — надрыўны крык душы. Грачанікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́лаяцца, ‑лаюся, ‑лаешся, ‑лаецца; зак.

Сказаць брыдкае, зняважлівае слова. — Цьфу, каб ты згарэла! — вылаяўся .. [стары] праз кашаль. — Ужо і курыць не магу. Дайшоў .. да ручкі. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

не́быль, ‑і, ж.

Тое, чаго не было, не бывае; небыліца. [Бабейка:] — Няўжо, калі часам узвядуць на мяне якую небыль, ты не закінеш слова, Сямён Іванавіч? Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нулявы́, ‑ая, ‑ое.

Які раўняецца нулю (у 1, 2 знач.). Нулявая ступень. Нулявая тэмпература. Нулявы канчатак слова.

•••

Нулявая стрыжка гл. стрыжка.

Нулявы ўзровень гл. узровень.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пака́шляць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; зак.

Кашлянуць некалькі разоў; кашляць на працягу некаторага часу. [Сымону] далі слова. Ён доўга не адважваўся, пасля выйшаў, без патрэбы пакашляў. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пасо́біць, ‑блю, ‑біш, ‑біць; зак.

Разм. Дапамагчы. Расла .. [Ніна] ціхая, не смеючы слова адказаць сварлівай мачысе, думала толькі, каб пасобіць падняцца меншым братам і сястры. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пустасло́ў, ‑слова, м.

Той, хто гаворыць пустое, нясе лухту. — Але ж, хлопцы, з Вальдамарам нялёгка ўжыцца. Пустаслоў. Гаворыць, абяцае. А ніколі нічога не зробіць. Мыслівец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

...тэка, ‑і, ж.

Другая састаўная частка складаных слоў, якая азначае памяшканне, сховішча для таго, аб чым гаворыцца ў першай частцы слова, напрыклад: бібліятэка, картатэка, фільматэка.

[Грэч. thēkē — ёмішча, скрынка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)