ма́рна,
1. Прысл. да прым. марны (у 1 знач.).
2. у знач. вык. Дарэмна, упустую. Колькі разоў Ларывончык рабіў спробу звязацца з іншымі партызанскімі атрадамі, але ўсё марна. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маўча́льнік, ‑а, м.
Разм. Пра таго, хто любіць маўчаць, не любіць гаварыць. [Лучыніна:] Нашто мой бацька маўчальнік, але і ён загаварыў, што Бондар і клапатлівы гаспадар, і добры чалавек... Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
маўча́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, ж.
Разм. Маўчанне. Маўчалі пакуль і сыны, але ў маўчанцы гэтай яшчэ больш распальваўся паміж імі нядобры агонь. Галавач.
•••
Гуляць у маўчанку гл. гуляць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
міратво́рны, ‑ая, ‑ае.
Уст. Які нясе з сабой мір 1, цішыню, спакой. Зялёны прастор поўніўся аднастайным, як далёкая музыка, чмяліным гудам, але ў лузе панавала дзівосная міратворная цішыня. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
наміна́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да наміналу, які выражаецца якой‑н. грашовай вартасцю. Намінальная цана.
2. Які толькі называецца, але не выконвае сваіх функцый; фіктыўны. Намінальны кіраўнік.
[Ад лац. nominalis — імянны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
напраку́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак.
Разм. Нарабіць чаго‑н. непрыемнага, бяды; нагарэзнічаць. [Скрыпка:] — Я вельмі ўдзячны вам за добрыя словы [аб сыне]. Але, хай яго, нешта там ён у школе напракудзіў. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
няве́тліва,
1. Прысл. да няветлівы.
2. безас. у знач. вык. Нетактоўна, непрыстойна. Трэба было [Веры] ісці ў сваю бакоўку, там усялякай работы немаведама колькі, але няветліва пакідаць адну госцю. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нядрэ́мны, ‑ая, ‑ае.
Уважлівы, назіральны, пільны. Нядрэмная варта. □ Двое палонных — не асабліва, праўда, спяшаючыся, але ж і варушачыся пад нядрэмным вокам наглядчыкаў — накопвалі за дзень шэсцьдзесят-семдзесят кашоў. Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павышэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Стаць, зрабіцца вышэйшым. Мне здаецца, што.. [Людміле] павышэла і неяк змянілася, але ў чым, не магу зразумець. Дуброўскі. Сіняе неба павышэла, ачысцілася ад хмар. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патрэ́сканы, ‑ая, ‑ае.
Які патрэскаўся, у трэшчынах. Праз патрэсканы асфальт выбівалася трава. Гаўрылкін. Хацелася піць, але вады паблізу не было. Аблізвалі патрэсканыя вусны ды курылі часцей, чым хацелася. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)